Wat betekenen de box 3-ontwikkelingen voor jou?

In box 3 geef je de inkomsten uit je vermogen aan. De Belastingdienst berekent hoeveel belasting je hierover moet betalen. Tot en met 2028 gebeurt dit met het ‘forfaitair rendement’. Is dit rendement hoger dan je echte rendement? Dan kun je vanaf de zomer van 2025 de tegenbewijsregeling gebruiken. Je vraagt de Belastingdienst dan om te rekenen met je echte rendement. Lees hoe dit zit.
Wat is het forfaitair rendement?
Het forfaitair rendement (forfait) is een vast percentage dat in de wet staat. Dit percentage is een aanname van de Belastingdienst, over het rendement dat je hebt behaald in box 3.
Voor iedereen geldt hetzelfde forfaitair rendement. Als je rendement wordt berekend met het forfait, dan heet dat ook wel het forfaitair systeem.
Als het forfait lager is dan je rendement
Heb je meer rendement behaald dan het forfaitair rendement? Dan betaal je alleen belasting over het forfait. Het ‘extra’ rendement dat je behaald hebt, is dus belastingvrij.
Als het forfait hoger is dan je rendement
Heb je minder rendement behaald dan het forfaitair rendement? Dan mag de Belastingdienst niet rekenen met het forfait. Je betaalt dan namelijk te veel belasting over je rendement.
Dit bepaalde de Hoge Raad in 2021. In 2024 bevestigde de Hoge Raad deze uitspraak nog eens.
Mogelijke oplossing in 2025: tegenbewijsregeling
De uitspraak van de Hoge Raad leidde tot een wetsvoorstel: de tegenbewijsregeling. Deze regeling biedt mogelijk een oplossing als het forfaitair systeem nadelig voor je is.
Deze tegenbewijsregeling werkt zo:
- Kun je bewijzen dat minder rendement hebt dan het forfait? Dan betaal je alleen belasting over je echte rendement.
De overheid verwacht dat de tegenbewijsregeling ingaat in de zomer van 2025. De regeling is nog niet goedgekeurd.
Formulier tegenbewijsregeling
Wordt de tegenbewijsregeling goedgekeurd? Dan krijg je in de zomer van 2025 een formulier van de Belastingdienst. Hierop kun je doorgeven dat je echte rendement lager ligt dan het forfait.
Je kunt het formulier invullen voor alle jaren waarin je rendement lager is dan het forfait. Voor elk jaar is er een apart formulier.
Kun je bewijzen dat je echte rendement lager is dan het forfait? En vindt de Belastingdienst dat je bewijs klopt? Dan wordt je belasting in box 3 opnieuw berekend met je werkelijk rendement.
Wat telt als werkelijk rendement?
Het is goed om te weten wat er wel en niet onder werkelijk rendement valt. De tegenbewijsregeling volgt de definitie van de Hoge Raad:
- Het werkelijke rendement bestaat uit direct rendement en ongerealiseerde veranderingen in de waarde (stijgingen én dalingen).
- Onder direct rendement vallen bijvoorbeeld dividend, rente en huur.
- Onder ongerealiseerde waardestijgingen vallen bijvoorbeeld koersstijgingen van effecten. En de ontwikkeling van de WOZ-waarde van je woning(en) in box 3, zoals een vakantiewoning.
- Rente op schulden mag je aftrekken. Dit geldt niet voor andere kosten, zoals kosten voor beheer en onderhoud.
Wie mag de tegenbewijsregeling gebruiken?
De tegenbewijsregeling geldt voor belastingaanslagen die op 24 december 2021 nog niet definitief waren. Geldt dit voor jou? Vul dan op tijd het formulier van de tegenbewijsregeling in: dit kan tot 5 jaar na het belastingjaar.
Was je rendement in 2020 lager dan het forfait? Dan is 2025 dus het laatste jaar waarin je jouw belasting van 2020 kunt laten verminderen. Neem in dit geval actie vóór 31 december 2025.
Ook voor de jaren 2021 tot en met 2024 kun je jouw belasting laten verminderen, als je door het forfaitair systeem te veel belasting hebt betaald. Hiervoor heb je meer tijd.
Documenten voor de tegenbewijsregeling
Om de tegenbewijsregeling te gebruiken, heb je onder andere informatie nodig van je bank. Ben je klant bij ons? Dan lees je in ons overzicht rendement box 3 welke informatie je nodig hebt. En waar je die kunt vinden.
Vanaf 2028: nieuwe wet voor belasting in box 3
Op 19 mei 2025 is het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 ingediend. Het is de bedoeling dat de Tweede Kamer en de Eerste Kamer de wet aannemen vóór 15 maart 2026. Als dit lukt, kan de wet ingaan op 1 januari 2028.
De Tweede Kamer mag het voorstel nog aanpassen. De uiteindelijke wet kan dus nog veranderen. Wat al wel duidelijk is: het grootste deel van de Tweede Kamer is vóór een systeem dat rekent met het werkelijk rendement.
Neemt de regering het voorstel aan?
Dan betaal je vanaf 2028 belasting over je werkelijk rendement. De hoofdregel is een vermogensaanwasbelasting.
Zo werkt vermogensaanwasbelasting
- Je betaalt jaarlijks belasting over de gewone voordelen uit je vermogen. Zoals rente, dividend, huur en pacht. De bijbehorende kosten worden afgetrokken van de voordelen.
- Bij de berekening wordt ook gekeken naar hoe de waarde van je vermogen zich heeft ontwikkeld in dat jaar. Het maakt niet uit of deze waardestijging gerealiseerd is, bijvoorbeeld door een verkoop.
- Is een van je aandelen in waarde gestegen? Dan moet je daar al in dat jaar belasting over betalen. En dus niet pas wanneer je het aandeel verkoopt.
- Is een van je aandelen in waarde gedaald? Dan kan dit verlies worden afgetrokken van je positief inkomen. Ook als je het aandeel nog niet hebt verkocht.
Er is 1 uitzondering
Heb je direct en indirect rendement uit onroerende zaken en startende innovatieve ondernemingen? Dan betaal je daar vermogenswinstbelasting over.
Vermogenswinstbelasting werkt zo:
- Je betaalt belasting over je totale werkelijke rendement.
- Je betaalt alleen belasting over gerealiseerde waardestijgingen.
- Is je pand in waarde gestegen? Dan betaal je daar pas belasting over wanneer je het pand verkoopt.