Oplichting via sociale media

Je ontvangt een WhatsApp van een vriend of familielid die dringend financiële hulp nodig heeft. Vaak via een voor jou onbekend telefoonnummer, maar de profielfoto kan kloppen. Deze persoon zegt bijvoorbeeld vast te zitten in het buitenland en is geld, papieren én telefoon kwijt. Of de telefoon is per ongeluk in de wasmachine gedaan of in de wc gevallen. 

Deze ‘bekende’ kan niet in de ABN AMRO app en vraagt je om een rekening voor te schieten die snel betaald moet worden. Als je hieraan meewerkt, volgt er vaak een tweede verzoek. De echte bekende weet nergens van. Deze vorm van fraude wordt ook wel vriend-in-noodfraude genoemd. 

Let op: criminelen lezen zich soms in via sociale media om mensen goed te imiteren. Van actuele gebeurtenissen tot gekopieerd taalgebruik en stemfragmenten.

1. Bel zelf naar de vriend of het familielid in nood, op het bij jou bekende nummer, voordat je geld overmaakt. Tip: met videobellen kun je de persoon aan de andere kant van de lijn ook zien. 
2. Criminelen gebruiken slimme technieken. Met kunstmatige intelligentie (AI) imiteren ze gemakkelijk de stem van iemand anders, zoals een familielid. Spreek met je kinderen een codewoord af, voor het geval ze echt geld nodig hebben. Zo voorkom je fraude. 
3. Er is vaak (veel) haast bij. De oplichter probeert je over te halen snel te handelen. Die rekening moet echt vandaag betaald worden.
4. De rekening waarnaar je geld moet overboeken is onbekend. 
5. De 'bekende' wil niet op een andere manier communiceren. Of hij beweert dat dit niet kan, bijvoorbeeld door een kapotte telefoon.
6. Hoor je bij telefonisch contact vaag wat bekende stemfragmenten? Bedenk dat dit afgespeeld stemgeluid van sociale media (filmpjes) kan zijn.
7. Soms staan er (verschillende) taalfouten in het WhatsApp-bericht.

Heb je te maken gehad met fraude? Dan raden we je aan om eerst aangifte te doen bij de politie. Als de oplichter al bekend is bij de politie, delen wij de naam- en adresgegevens met je. Zo kun je zelf eventueel juridische stappen nemen om je geld terug te krijgen.
 
Heb je al aangifte gedaan en zoek je de naam- en adresgegevens van een oplichter? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag.

Wanneer je het telefoonnummer van de fraudeur aan WhatsApp meldt, blokkeren zij dit nummer (na onderzoek of de melding terecht is). Zo help je te voorkomen dat andere mensen worden opgelicht. Wil je de inhoud van het chatgesprek bewaren, bijvoorbeeld voor een aangifte? Maak dan eerst een schermafdruk, voordat je onderstaande stappen doorloopt.

• Open het chatgesprek met het telefoonnummer dat je wilt melden aan WhatsApp
• Tik op de 3 puntjes rechtsboven
• Tik op Meer’ en vervolgens op Rapporteren
• Tik op het contact dat je wilt melden
• Scrol naar beneden en tik op Rapporteer contact

Op je eigen mobiele telefoon kunnen bovenstaande stappen iets afwijken.   

Maak een WhatsApp-account extra veilig en houd ongewenste gebruikers op afstand met tweestapsverificatie.

• Met tweestapsverificatie kun je alleen met een zelfgekozen pincode bij je WhatsApp account
  (Ga hiervoor naar: Instellingen > Account > Verificatie in twee stappen)
• Geef nooit een code via WhatsApp door aan iemand anders