Tom is uitwonend en vindt maandelijks rondkomen lastig

Dit artikel is tot stand gekomen door de inzet van vier studenten commerciële economie aan de HvA. Net als wij, vinden zij het belangrijk dat je van jongs af aan leert omgaan met geld. Want maar liefst 1 op de 5 jongeren in Nederland heeft betalingsachterstanden of betalingsproblemen. We hebben een aantal artikelen gepubliceerd, die je inzicht geven in hoe anderen met geld omgaan. Heb je zelf het gevoel dat je geen grip hebt op je uitgaven? Of vind je het moeilijk overzicht te houden? Praat dan gratis met een van onze budgetcoaches.

Tom (20) woont op zichzelf in Amsterdam, en zit in het 2e jaar van zijn studie international business. Hij is al bijna 3 jaar het huis uit en vindt dit een van de beste beslissingen in zijn leven. Hij plaatst zichzelf in de categorie: ‘een student met een gat in zijn hand’. In zijn vrije tijd gaat hij graag uit eten, doet hij leuke dingen met vrienden en golft hij graag. Ook houdt hij ervan om uitgebreid te koken. Als student in Amsterdam is het leven niet bepaald goedkoop, daarom kijken we naar Toms financiële keuzes.

In het eerste jaar van zijn studie was het min of meer verplicht je leven zoveel mogelijk op de campus te leiden, iets wat Tom helemaal niet erg vond. Na dit jaar wist hij het zeker: ik ga niet meer thuis wonen. ‘Ik besloot om na dat eerste jaar ook op kamers te gaan, omdat dit mij enorm veel vrijheid gaf. Ook was het goed voor mijn persoonlijke ontwikkeling.

Hoewel hij zeker was van zijn keuze, dacht hij wel na over de financiële gevolgen. ‘Ik heb daar wel naar gekeken. Amsterdam is eigenlijk voor iedereen te duur, maar een combinatie van werken en een lening van DUO, kon het wel.’

In zijn vrije tijd is hij graag actief, het liefst met vrienden. Volgens Tom kosten deze activiteiten vaak veel geld. Hoe hij dit betaalt? "Momenteel leen ik maximaal bij DUO. Daarnaast ontvang ik zo'n € 800 per maand uit mijn eigen onderneming. Het geld dat ik van DUO krijg, gebruik ik deels om een zakelijke lening af te lossen. De rest zet ik op mijn spaarrekening."

Zoals Tom al zei, is het studentenleven in Amsterdam niet goedkoop. Met vaste lasten van € 700 per maand heeft hij ongeveer € 1.100 over voor andere dingen. Dat is meer dan de gemiddelde student. "Ik weet dat mijn financiële situatie goed is. Ik hoef niet veel na te denken over mijn aankopen. Wil ik een lekker broodje of een leuk t-shirt? Dan koop ik dat gewoon. Dit zou niet kunnen zonder mijn lening bij DUO. Die lening geeft mij meer ruimte in mijn maandelijkse budget, waardoor ik leuke dingen kan doen.’

Van de € 1.100 die Tom maandelijks te besteden heeft, blijft aan het einde van de maand vaak weinig over. "Ik geef naast mijn vaste lasten best veel uit. Vaak gaat er per maand toch wel € 900 doorheen. Ik moet daarbij eerlijk zeggen dat ik mijn uitgaven niet goed bijhoud."

Waar gaan deze uitgaven voornamelijk naar toe?

"Voornamelijk aan uit eten gaan en lunchen. Ik ben echt een horecaliefhebber en zoek de cafés dan ook zo vaak mogelijk op. De rest geef ik uit aan kleding, de sportschool en aan gezellige dingen doen met vrienden. Daarnaast zou ik het niet echt weten eigenlijk."

Tom heeft geen moeite met zijn uitgavenpatroon. "Ik geef graag dingen weg en houd ervan om leuke dingen te doen. Vaak laat ik de Tikkie achterwege of schiet ik iets voor als iemand krap bij kas zit."

Geef je ook veel geld uit aan dingen die je het eigenlijk niet waard vindt?

"Ja, dat zeker. Ik geef vaak te veel geld uit tijdens een avondje stappen. Op het moment zelf heb ik geen moeite met de uitgaven, maar de volgende ochtend schrik ik er soms toch van."

Heb je hier een voorbeeld van?

"Toen ik een avondje ging stappen, besloot ik de hele kroeg op een rondje te trakteren. Dit kostte me toen bijna € 200. Niet mijn allerbeste idee, al zeg ik het zelf."

Zonder twijfel typeert Tom zich als een student met een gat in zijn hand. Dit had hij ook niet anders willen zien. Het geeft hem de mogelijkheid duurzame en betere opties te kiezen. "Mijn kleren bestel ik nooit online, ik ga altijd naar een lokale winkel. En dit geldt niet alleen voor de kleren die ik koop, want voor een broodje ga ik liever naar de lokale broodjeszaak dan dat ik een frikandelbroodje haal bij de Albert Heijn. Al moet ik wel zeggen dat de supermarkt vaak een goedkopere optie is. Een broodje in Amsterdam kost toch al snel € 6. Volgens mij doen ze er bladgoud overheen."

Ondanks dat Tom meer uitgaven heeft dan de gemiddelde student, komt er ook meer geld binnen. Zou hij hier ook nog wat van opzij zetten voor moeilijkere tijden?

Tom, hoe zit het met jouw spaarbuffer? Heb je er een en vind je dit belangrijk?

"Tja, een echte spaarbuffer voor moeilijke tijden heb ik niet. Ik heb wel een spaarrekening en daar stort ik wat geld op. Hier probeer ik zoveel mogelijk vanaf te blijven."

Lukt dit je ook?

"Ja, over het algemeen wel. Grote uitgaven probeer ik van mijn maandelijkse inkomsten te doen. Al moet ik wel eerlijk zeggen dat geld moet rollen. Het is er om uit te geven."

De financiële situatie van Tom was vroeger wel anders. In het begin verdiende hij een stuk minder en leende hij nog niet. ‘Voor mijn studie begon had ik € 3.000 gespaard, en dit heb ik er in het eerste jaar van mijn studie helemaal doorheen gejaagd. Ik heb toen vaak momenten gehad dat er € 0 op mijn betaalrekening stond. Dus dan haalde ik toch maar weer € 50 van de spaarrekening. Dit stortte ik dan niet terug wanneer ik weer geld had. Dan gaat het toch best snel.’

Tom zegt nu ook anders met geld om te gaan dan 2 jaar geleden, al is zijn uitgavenpatroon niet heel veel veranderd. ‘Mijn huidige uitgavenpatroon baseer ik niet op hoeveel geld er binnenkomt. Ik probeer ervoor te zorgen dat er genoeg binnenkomt om mijn uitgaven te bekostigen. Ik vind mijn huidige studentenleven erg leuk en ga dus meer werken als ik merk dat ik het einde van de maand niet red. Wel ga ik binnenkort goedkoper wonen, en dan probeer ik ook minder vaak buiten de deur te eten. Zo wil ik mijn uitgaven wat omlaag brengen.’

Zorgen over zijn oplopende studieschuld heeft Tom niet. Hij denkt dat er te moeilijk naar gekeken wordt. ‘Naar mijn mening is het een van de beste leningen die je ooit kunt krijgen. Ik snap dat mensen na hun studie niet met een schuld willen blijven zitten, maar ik zie het ook als een investering in mijzelf. Daarom vind ik € 100 in de maand voor de aankomende 30 jaar ook niet een heel groot probleem.’

En als je later een huis wilt kopen, maak je je daar wel zorgen om?

‘Nee ook eigenlijk niet. Ik denk dat het wel goed komt. Daarnaast zie ik het ook niet gebeuren dat ik in de aankomende 10 jaar tijd een kans krijg een woning te kopen.’

Veel studenten die op kamers gaan, zijn zich niet bewust van de financiële verantwoordelijkheid die daarbij komt kijken. In het onderwijs wordt hier ook geen aandacht aan besteed. Daardoor is omgaan met geld voor sommige studenten nieuw.

Vind je dat studenten beter opgeleid moeten worden als het gaat om persoonlijke financiën?

"Ja, honderd procent. In de eerste jaren had ik zelf ook slecht inzicht in mijn financiën, maar ik heb in de tussentijd veel geleerd. Als ik beter met geld had kunnen omgaan, had ik hier profijt van gehad. Hoe zitten de regels van DUO in elkaar? Hoe doe je belastingaangifte en welke regelingen zijn er?"

Net als veel studenten had Tom op de middelbare school graag meer willen leren over persoonlijke financiën. Hoe had hij dit zich voorgesteld? "Ik had het fijn gevonden als ik beter was voorbereid op het omgaan met geld als student, zeker als je op kamers gaat. Vanaf je vervolgopleiding zou ik graag zien dat onderwerpen als belastingen, hypotheken en andere financiële zaken worden besproken."