Studieschuld in 2025: wat is verstandig?

Veel afgestudeerden hebben nog een studieschuld. Die kon altijd tegen een lage rente over een lange periode worden afgelost, maar de afgelopen jaren zijn de rentes op studieschulden behoorlijk opgelopen. Wat betekent dat voor mensen met lopende schulden en wat is nu verstandig?
Wat verandert er?
Jarenlang was de rente op studieschulden heel laag. Van 2017 tot 2023 was de rente zelfs 0%. Dit komt door de koppeling tussen de studieschuld-rente en de rente op de 5-jarige Nederlandse staatsobligatie: de overheid speelde de lage rente op de kapitaalmarkt door aan (oud-)studenten. Toen de inflatie- en kapitaalmarktrente hard stegen, stegen ook de rentes op studieschulden. Voor de meeste (oud-)studenten steeg de rente in 2024 naar 2,57%. In 2025 zal dit percentage maar weinig veranderen: het gaat iets omlaag naar 2,56%.
Vanwege de vele negatieve reacties op de renteverhoging in 2024, heeft de Tweede Kamer eind 2023 opgeroepen om de rente op studieschulden te bevriezen. De demissionaire minister heeft toen aangegeven dat dit technisch niet haalbaar is. Ook in 2025 verandert er niets aan de manier waarop de rente bepaald wordt. Voorlopig lijkt het er dus niet op dat we terugkeren naar een rente van 0%. Een ding is zeker: voor (oud-)studenten is de tijd van ‘gratis geld’ definitief voorbij.
Voor wie geldt het nieuwe rentepercentage?
Voor studenten die studiefinanciering ontvangen, wordt het rentepercentage ieder jaar aangepast. Zij krijgen dus vanaf 1 januari 2025 te maken met het nieuwe rentepercentage van 2,56%. Voor afgestudeerden geldt dat de rente van de studieschuld eens per vijf jaar wordt herzien. Zij krijgen in 2025 met het nieuwe rentepercentage te maken als zij in 2024 afstudeerden.
Daarnaast krijgen afgestudeerden het nieuwe rentepercentage als voor hen op 1 januari een nieuwe rentevastperiode ingaat. Dat geldt op 1 januari 2025 bijvoorbeeld voor degenen die in 2019 afstudeerden.
Ook voor mensen die in 2014 afstudeerden gaat een nieuwe rentevastperiode in, maar voor die situaties geldt waarschijnlijk een lagere rente van 2,21%.
Andere afgestudeerden betalen in 2025 nog steeds het percentage dat voor vijf jaar is vastgezet, en dat kan nog steeds 0% of 0,46% zijn. Weet je niet zeker welk rentepercentage voor jouw situatie geldt? Je kan dit vinden in de berichten van DUO over je studieschuld.
Is het voordelig om extra af te lossen op de studieschuld?
Door af te lossen bespaar je de te betalen rente, maar je kan misschien op een andere manier meer rendement maken. Dan kan het financieel voordelig zijn om de schuld juist in stand te laten. Als je bijvoorbeeld nog een rente van 0% of 0,46% hebt, kan je op een spaarrekening al meer rente ontvangen dan je aan DUO moet betalen. Heb je nog andere schulden met een hoger rentepercentage? Dan kun je meer besparen door juist die af te lossen en niet de studieschuld. Ook met beleggen kan je mogelijk een hoger rendement maken dan de rente die je betaalt aan DUO. Daarmee loop je natuurlijk wel risico.
Naast een relatief laag rentepercentage kent een studieschuld specifieke voordelen en flexibiliteit die je opgeeft door eerder af te lossen. De terugbetalingsverplichting op een studieschuld is inkomensafhankelijk. Je hoeft minder of soms niets terug te betalen als je weinig verdient, bijvoorbeeld bij (tijdelijke) werkloosheid, arbeidsongeschiktheid of een tussenjaar. Als je voldoende verdient maar terugbetalen je even niet uitkomt, kan je zelfs zonder reden de terugbetaling maximaal vijf jaar stopzetten. Bovendien wordt een studieschuld kwijtgescholden bij overlijden. Veel andere schulden zoals een hypotheek kennen deze flexibiliteit niet.
Studielening bij DUO of binnen de familie?
Studieschuld en hypotheek
Bij het kopen van een (eerste) huis kan een studieschuld een nadeel zijn. De studieschuld vermindert namelijk het bedrag dat kan worden geleend bij een bank. Dit kan betekenen dat de studieschuld eerst moet worden afbetaald, voordat een hypotheek afgesloten kan worden, maar dit geldt niet voor elke situatie. Het is verstandig om eerst te (laten) berekenen hoeveel minder je kunt lenen door de studieschuld.
Het maximale hypotheekbedrag is door de studieschuld weliswaar minder, maar het geld dat je zou hebben gebruikt voor het aflossen van de studieschuld kan je ook gebruiken als eigen geld voor de aankoop van je (eerste) huis. Hierdoor heb je een lagere hypotheek nodig. Ook is de hypotheekrente voor nieuwe leningen momenteel altijd hoger dan de rente op de studieschuld.
Koop je samen? Dan kan de hiervoor genoemde flexibiliteit van een studieschuld ten opzichte van een hypotheek een voordeel zijn als bij één van beiden het inkomen terugvalt. Het is wel belangrijk om hier met elkaar goede afspraken over te maken Lees ook dit artikel over het belang van een samenlevingscontract.
Tot slot
Een studieschuld is een bijzonder soort schuld. Je betaalt een relatief lage rente ten opzichte van andere schulden en geeft veel flexibiliteit. Aflossen kan zeker verstandig zijn, maar er zijn ook situaties waarin het juist verstandiger is om de schuld niet af te lossen. Wil je je situatie bespreken met een van de adviseurs van Team Preferred Banking? Neem dan contact op via COACH.