Swapfiets en Fairphone over de circulaire kansen van Product-as-a-Service
Zowel Swapfiets als Fairphone bevestigen dat er nog veel uitdagingen zijn om tot een circulair businessmodel te komen. Het businessmodel Product-as-a-Service helpt hier bij. De ABN AMRO PaaS-desk kan helpen met o.a. de financieringsvraag en de PaaS-contracten.
In een talkshow tijdens de week van de circulaire economie bespraken 5 experts de uitdagingen en kansen van ondernemen in de Circulaire Economie. Aan tafel moderator Hein Brekelmans (Hoofd Sustainability Expertise Team – ABN AMRO Bank) de ondernemers, Richard Burger (founder Swapfiets) en Ronald van Harten (Marketingmanager Fairphone) daarnaast Elisa Achterberg (Sustainable Finance lab) en Rob van Willigen (Hoofd PaaS-desk – ABN AMRO).
De belofte van PaaS
Pioniers Swapfiets en Fairphone
De bedrijven Swapfiets en Fairphone zijn inmiddels hard op weg om hun bedrijfsmodel volledig circulair te maken. Swapfiets startte 7 jaar geleden met het abonnementenmodel PaaS maar had bij de start nog geen circulaire intenties. Fairphone daarentegen startte met een circulaire en modulaire mobiele telefoon maar het bedrijfsmodel was nog niet circulair. Nu ca 7 jaar later hebben beiden bedrijven een, voor een groot deel, circulair product en zetten dit in de markt middels een Product-as-a-Service bedrijfsmodel. Twee verschillende wegen die leiden tot een volledig circulair product en bedrijfsmodel.
Richard vertelde dat bij de start het puur ging om het gemak en de flexibiliteit die geboden werd met het abonnementenmodel. Veel consumenten hadden een fiets in bezit waar iets aan markeerde en derhalve vaak niet meer gebruikt werd. Door een volledig concept te bieden met service en onderhoud naast de huur van een fiets werden consumenten ontzorgt. De fiets zelf was bij lange na nog niet circulair. Maar nu, 7 jaar later, heeft Swapfiets ruim 260.000 fietsabonnementen lopen en is ook de fiets zelf qua output voor 80% circulair en dus wordt 80% van de fiets hergebruikt.
Bij Fairphone is het traject precies andersom in gang gezet. Fairphone is gestart als een ‘circulair statement’ waarmee men de industrie in beweging wilde krijgen. Omdat daar niet of te weinig op werd gereageerd is men vervolgens het bedrijf gestart om het zelf te gaan doen en daarmee aan te tonen dat het kan. Het bedrijf is gegroeid tot wat het nu is, een internationale producent van een deels circulaire mobiele telefoon. Fairphone is gestart om de input meer circulair te krijgen. Dat wil zeggen het op zoek gaan naar leveranciers van onderdelen die een sociaal en circulaire productie erop na houden, leveranciers waar mensen werken die eerlijk betaald krijgen en waar de arbeidsomstandigheden goed zijn. Dit is voor een belangrijk deel reeds gelukt, nu gaat Fairphone met de output aan de slag door het bedrijfsmodel aan te passen naar een Product-as-a-Service model.
Finance werkgroep ‘Creëren gelijk speelveld Circulaire Economie’
Elisa, Hein en Rob zijn allen betrokken bij de werkgroep ‘Creëren gelijk speelveld Circulaire Economie’ een ‘doe’ werkgroep ontstaan vanuit de Rijksoverheid en financiële partijen, die met concrete vragen en uitdagingen rondom de circulaire economie en met name de financiering van circulaire bedrijven aan de slag gaat. De ondernemers aan tafel onderschrijven het feit dat er geen gelijk speelveld is op dit moment. Circulaire bedrijven staan vaak met 1-0 achter als het aankomt op concurrentie met lineaire bedrijven en financierbaarheid. Financiële partijen beoordelen deze circulaire bedrijven op een traditionele lineaire manier en gebruiken lineaire risicomodellen.
Hier moet verandering in komen maar dat kost tijd. Het zijn namelijk niet alleen de financiële organisaties zelf die voor deze modellen kiezen, ook de toezichthouders hebben invloed en moeten meer gaan meebewegen. Zo is één van de mogelijkheden vanuit de overheid om bij te dragen aan de circulaire economie specifieke wet- en regelgeving ontwikkelen. De eerste voorbeelden zijn reeds zichtbaar zoals de resolutie die door het Europees parlement is aangenomen voor het recht om elektronische apparatuur makkelijker te repareren en langer in leven te houden. Het gaat dan over regels rondom repareerbaarheid, maar ook garantieperiodes en beschikbaarheid van onderdelen.
ABN AMRO start de PaaS-desk
Hoe dan ook de ondernemers zijn het er over eens dat de groep consumenten die ervoor kiest om een product-as-a-Service af te nemen in plaats van te kopen steeds groter zal worden. Belangrijk dus om nu reeds te anticiperen op deze nieuwe markt. ABN AMRO heeft met de lancering van de PaaS-desk hier op ingespeeld en helpt ondernemers in hun uitdagingen. Dit kan middels financiering maar ook door hen in contact te brengen met business partners zoals NautaDutilh die een helpdesk heeft ingericht voor het maken van een financierbaar PaaS-contract, het contract tussen de producent/leverancier en de eindgebruiker van het product.
Over de Week van de Circulaire Economie
De Week van de Circulaire Economie is dé jaarlijkse campagneweek voor de circulaire economie. In deze week zetten veel ondernemers en organisaties hun deuren open om andere professionals mee te nemen in de circulaire economie. Het circulair paviljoen van ABN AMRO, Circl, fungeert als centrale hub tijdens dit evenement. Het thema van 2022 staat is 'Actieplan voor de toekomst'.
In gesprek
Op allerlei podia en platforms gaan onze experts en vertegenwoordigers in gesprek met ondernemers en anderen over actuele onderwerpen. Zij praten over zaken als duurzaam ondernemen, circulaire economie, vastgoed en sociale impact. Volg de webinars, podcasts en interviews.
