De gevolgen van de coronapandemie treffen de horecasector in het hart. De overheid biedt een waaier aan steunregelingen, maar die zijn meestal niet genoeg. Gelukkig doen horecaondernemers er met afhaal- en bezorgingservices alles aan om het hoofd boven water te houden.
De banken zetten alles op alles om levensvatbare ondernemingen te helpen overleven. Daardoor stegen de kredieten aan de horeca in 2020 met maar liefst 34 procent, tot 5,85 miljard euro.
Het is hoopvol om te zien dat zich ondanks de malaise nieuwkomers aandienen. Deels zijn dit ondernemers die bij het uitbreken van de pandemie al hun deuren wilden openen, deels zijn het starters die juist nu hun kans ruiken. Helaas hebben ze het gevoel dat de bankloketten voor hen gesloten zijn. Dit is onterecht, al vergt een kredietaanvraag stevige voorbereiding en een lange adem.
Ik zal niet ontkennen dat financieringsaanvragen voor starters soms lang duren. ABN AMRO probeert voor alles de horecaondernemers door de crisis te helpen die vóór het uitbreken van de pandemie kerngezond waren en nog steeds potentie hebben. Deze ondernemers verdienen en krijgen per definitie voorrang, zowel op starters als op horecaklanten van andere banken.
Dat laat onverlet dat de bank open staat voor nieuwe initiatieven in de horeca. Het goede nieuws is dat kredietverlening geen hogere wiskunde is. Toch weten veel starters de bank onvoldoende te overtuigen, vaak uit onervarenheid. De starter die goed beslagen ten ijs komt, vergroot zijn kans op een aantrekkelijke kredietofferte. Banken bepalen het kredietrisico doorgaans aan de hand van zes stappen.
Stap 1: Wie wordt de kredietnemer?
Wie beslist en is tekenbevoegd? Uit het ondernemingsplan moet blijken wie de eigenaren zijn en over welke ervaring zij beschikken. Zo kan de bank een inschatting maken van de kans dat eventueel gelden weglekken naar andere activiteiten van deze eigenaren, of dat deze activiteiten juist de kredietaanvraag versterken.
Stap 2: Wat is het verdienmodel?
Met welke activiteiten worden welke doelgroepen bereikt en hoe verhoudt dit zich tot de concurrentie? Met name dat laatste wordt nog wel eens onderschat. In een wijk waar het aantal lunchrooms in korte tijd verviervoudigde zijn ervaring en persoonlijke service bij nóg een lunchroom vaak onvoldoende om het verschil te maken. Los daarvan geven banken de voorkeur aan duurzame initiatieven. Starters doen er goed aan wanneer ze aangeven hoe ze omgaan met energieverbruik, voedselverspilling en wat de interactie is met gasten, medewerkers en buurtbewoners.
Lees ook:
Stap 3: Wat is de kwaliteit van het management en de managementinformatie?
Banken willen informatie die hen in staat stelt om een inschatting te maken van de aanwezige vakkennis van de managers en of deze in staat zijn om een goed team te bouwen en behouden. Daarnaast is het van belang dat de managers doorlopend inzicht hebben in de bedrijfsvoering. Dit is het punt van de managementinformatie, dat helaas vaak wordt onderschat. De reden dat banken graag franchisenemers van McDonald’s en Domino’s financieren komt mede voort uit de kwaliteit van hun financiële rapportages. Deze restaurantmanagers kunnen in overleg met elkaar hun propositie aanscherpen. Starters hebben deze luxe niet, maar het biedt uitkomst om de hulp in te roepen van een kritische accountant die soortgelijke klanten heeft.
Stap 4: Wat is de kredietbehoefte en de eigen inbreng?
In de horeca streven wij naar een minimale eigen inbreng van 30 procent van de totale investering of van het balanstotaal. Het ontbreken hiervan is de meest voorkomende reden om een kredietaanvraag af te wijzen. Een lening waarvan de (aflossings)verplichtingen worden achtergesteld op die van banken, verhuurder, belastingdienst en leveranciers telt mee als eigen inbreng. Dat is ook zo bij vooruitbetaalde kortingen van brouwers en verhuurders, hoewel dit de onderhandelingsruimte van starters beperkt en daarmee ook de marge die zij kunnen realiseren. Crowdfunding wordt zelden gezien als eigen inbreng, omdat er dikwijls hoge rente- en aflossingsverplichtingen aan hangen.
Stap 5: Hoe wordt terugbetaald en waar blijkt dit uit?
De bank ziet graag een liquiditeitsprognose waaruit blijkt hoe de balans zich ontwikkelt wanneer alles loopt zoals verwacht en wil weten wat de starter doet om tegenvallers te beperken. We zetten de financiële verwachtingen af tegen branchegemiddelden en bespreken we de oorzaken van afwijkingen hiervan. Het helpt als het ondernemingsplan dit al voor ons doet. Daarnaast kijken we naar de ontwikkelingen in de markt. Al vóór corona groeide maaltijdbezorging hard, was digitaal bestellen en betalen in trek en waren de personeelstekorten hoog. Ook deden horecazaken met buitenruimte het al vaak beter dan zaken zonder terras. Deze trends winnen door de crisis aan kracht en daarom willen wij weten hoe starters hierop inspelen.
Stap 6: Welke kredietvoorwaarden?
Een belangrijk element is de looptijd van het krediet. Als de bank de inventaris financiert in een huurpand, wordt het krediet dikwijls in vijf jaar afgelost, mits dit past binnen het huurcontract. Als de bank ook het vastgoed financiert, is de terugbetalingstermijn langer. Dat vereist wel dat de ondernemer prognoses kan geven voor een langere duur en in staat is te blijven investeren, want zonder herinvesteringen ‘veroudert’ het verdienmodel.
De horeca moet zich klaarmaken voor een nieuwe toekomst. Starters kunnen eraan bijdragen om de sector weerbaarder te maken en zijn zeker niet kansloos. Een gedegen voorbereiding en stevig bedrijfsplan zijn echter onmiskenbare voorwaarden. Banken kunnen hierbij helpen, net als Ondernemersplein.nl of de Nationale Financieringswijzer.
Deze column verscheen eerder bij Entree Magazine
Over de auteur
Stef Driessen is sector banker Leisure bij ABN AMRO. Samen met zijn 60 gespecialiseerde teamgenoten adviseert hij bedrijven in de Leisure, Travel & Hospitality.
Lees verder in de sector Leisure
De sector Leisure heeft een zware periode grotendeels achter de rug. Het herstel is ingezet met afbouwen van de maatregelen omtrent corona. De terrassen beginnen vol te raken, het aantal toeristen neemt toe en evenementen kunnen weer georganiseerd worden. De personeelstekorten zijn nu de grootste uitdaging. Werkzaamheden van het personeel digitaliseren en het spreiden van gasten kunnen de impact daarvan beperken.
