Brexit-zorgen zijn voor morgen na megawinst Johnson

De Britse kiezer heeft een duidelijk signaal afgegeven. Die gelooft in het akkoord dat de Britse premier Johnson in oktober met de Europese Unie wist te sluiten, waarbij in ieder geval tijdelijk een einde kwam aan de onenigheid over de status van de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Er was voor de Britse parlement echter toen niet meer genoeg tijd om voor 31 oktober het akkoord te kunnen behandelen. Die door Johnson heilig verklaarde deadline voor uittreding moest toch worden uitgesteld.

Nu is die tijd er wel. We verwachten dat premier Johnson er relatief makkelijk in zal slagen om de met de EU gesloten deal voor de nieuwe deadline van 31 januari door het parlement zal krijgen. Formeel vertrekken de Britten dan op 1 februari uit de Europese Unie.

Dat is geruststellend nieuws. Weliswaar komt er daadwerkelijk een brexit, waar ook ‘bremain’ nog mogelijk was. Maar die brexit vindt wel op een ordelijke manier plaats.

De enkele maanden terug nog reële vrees voor een ‘no-deal-brexit’ is door de overtuigende zegetocht van de Conservatieven totaal naar de achtergrond verdwenen. Temeer omdat door het grote aantal behaalde zetels Johnson beperkt voor de voeten kan worden gelopen door de harde brexiteers binnen zijn partij.

En dat is voor Nederlandse bedrijven goed nieuws. Een no-deal-brexit zou de Nederlandse economie liefst 0,75 procentpunt bbp-groei kosten in de tijdsspanne van een jaar. Immers: het Verenigd Koninkrijk (VK) is na Duitsland en België de derde exportmarkt voor ons land. Nederlandse bedrijven worden bijvoorbeeld geraakt omdat de pond in dat scenario sterk zou dalen, en producten uit de EU voor Britse afnemers dan duurder zouden worden. Dit zou bijvoorbeeld Nederlandse AGF-bedrijven en IT-bedrijven raken.

Dankzij deze verkiezingsuitslag is het pond echter juist wat sterker geworden in de afgelopen dagen, door de afgenomen onzekerheid. We denken dat het pond verder zou kunnen stijgen, al zal dit dan niet in een rechte lijn zijn.

Die afname van de onzekerheid is tegelijkertijd ook relatief. Het brexit-boek is natuurlijk, ook met het formele vertrek begin februari, nog niet gesloten. Dan gaat het VK onderhandelen over een nieuw vrijhandelsverdrag met de EU. De transitieperiode, waarin het VK qua handelsregels nog als EU-land blijft opereren, duurt tot en met 31 december 2020. Volgens de in de deal ('Withdrawal Agreement') gemaakte afspraken kan, als het beide partijen niet lukt om op tijd tot een vrijhandelsverdrag te komen, de transitieperiode zelfs met één of twee jaar worden verlengd. Als de onderhandelingen vastlopen en Johnson strikt vast blijft houden aan eind 2020 als deadline, steekt de angst voor een no-deal-brexit opnieuw de kop op. Er is dus nog steeds sprake van onzekerheid, die tot meer voorzichtigheid rondom investeringen leidt.

Bovendien is natuurlijk ook van belang wat het nieuwe handelsverdrag uiteindelijk inhoudt. Exporterende bedrijven hebben er belang bij dat er zo efficiënt mogelijk kan worden gehandeld tussen landen. Er immers niet alleen sprake van directe afhankelijkheid, bijvoorbeeld in de export van transportmiddelen, machines en chemische producten, maar ook van indirecte afhankelijkheid. Zo leveren Nederlandse bedrijven onderdelen voor Duitse auto’s die ook in het VK afgezet worden.

Tijd om achterover te leunen is er niet, en de brexit-geest is nog niet terug in de fles. Het is dus nog steeds van belang dat bedrijven zich voorbereiden op een brexit. Eerder hebben we een aantal tips opgesteld over hoe dat kan.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• Sonny Duijn, ABN AMRO thema-econoom, sonny.duijn@nl.abnamro.com
• ABN AMRO publicatie, Brexit-soep wordt minder heet gegeten