Javascript is required

Investeringen duurzame AI-startups hielden aardig stand

Investeren in duurzame AI-startups in afkoelende economie

In de eerste elf maanden van 2023 werd wereldwijd 18,5 miljard dollar geïnvesteerd in AI-startups die bijdragen aan duurzaamheidsdoelstellingen. Dit betreft een bescheiden teruggang ten opzichte van het jaar ervoor. De investeringen vloeiden voornamelijk naar startups met een focus op klimaatverandering en schone energie.

In 2021 – toen de technologiemarkt na de initiële ‘coronaschok’ een enorme groei liet zien – staken investeerders wereldwijd 25,2 miljard dollar in duurzame AI-startups, zo blijkt uit gegevens van dataverzamelaar Net Zero Insights. In 2022 liep dit bedrag terug naar 21,4 miljard dollar door rentestijgingen en een algeheel ongunstiger investeringsklimaat, en ook 2023 is niet immuun gebleken voor deze dynamieken. Op 1 december stond de teller op 18,5 miljard.

Venture capital ondersteunt innovatieve AI-diensten

Janneke Niessen investeert met haar venture capital-firma CapitalT in software startups die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de wereld. Zij ziet verschillende kansen voor AI ten behoeve van verduurzaming. “De eerste toepassing zit op het niveau van monitoren en voorspellen. We werken bijvoorbeeld met Vaayu, een softwarebedrijf dat retailers middels AI helpt hun emissies in kaart te brengen en vervolgens te verlagen.”

Ook ziet Niessen heil in het verbeteren van bestaande systemen en processen. “Je kunt gebouwen energie-efficiënter laten werken door de beschikbare data te analyseren en op basis daarvan optimalisaties door te voeren. In datacenters kan AI bijvoorbeeld helpen het energiegebruik voor de koeling van servers terug te dringen.” Onder andere Google heeft dit principe succesvol toegepast in zijn datacenters, waar een volledig autonoom AI-systeem de koelinspanningen regisseert en dit heeft geleid tot dertig procent lager energiegebruik. Tot slot onderscheidt Niessen AI waarmee geheel nieuwe dingen bedacht kunnen worden, zoals alternatieve energiebronnen of -dragers.

Europa als kraamkamer voor duurzame AI-startups

Europa blijkt een belangrijke kraamkamer voor duurzame AI-startups. Sinds 2018 is er 14,3 miljard dollar aan investeringen naartoe gevloeid. Binnen Europa verkregen Duitse startups de grootste hoeveelheid investeringen (4,94 miljard dollar), gevolgd door Franse bedrijven (3,09 miljard dollar) en bedrijven afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk (2,59 miljard dollar). Andere Europese landen zoals Zweden, Denemarken, en Spanje dragen ook aanzienlijk bij.

Wereldwijd leidt Noord-Amerika met 61,7 miljard dollar aan ontvangen investeringen. Europa staat op de tweede plaats, en Azië volgt met 6,5 miljard dollar. In vergelijking hiermee zijn de investeringen in andere continenten zoals Oceanië, Zuid-Amerika en Afrika aanzienlijk lager.

Veel aandacht voor de energietransitie

Niet elke duurzaamheidsthema krijgt evenveel aandacht, zo blijkt uit een analyse van de Sustainable Development Goals (SDG) die de startups met hun AI-propositie ondersteunen. Met bijna 30 procent van de startups die werken aan ‘Betaalbare en schone energie’ (SDG 7), is een sterke nadruk op de energietransitie zichtbaar. Dicht daarachter, met ongeveer een kwart van de bedrijven gericht op ‘Duurzame steden en gemeenschappen’ (SDG 11), wordt het belang van het bouwen aan klimaatbestendige en duurzame stedelijke leefomgevingen benadrukt.

Daarnaast spelen ‘Verantwoorde consumptie en productie’ (SDG 12) en ‘Geen honger’ (SDG 2) een essentiële rol, met respectievelijk 22 procent en 19 procent van de startups die eraan bijdragen. Een bijdrage aan SDG 13, ‘Klimaatactie’, geldt overigens voor alle startups die in de gebruikte database van Net Zero Insights zijn opgenomen.

Meer informatie

Alles over dit onderwerp vindt u in het rapport Generatieve AI pakt rol in de duurzaamheidstransitie.


  • Sinds 2018 staken investeerders 793 miljoen dollar in jonge bedrijven die ‘generatieve AI’ toepassen voor duurzaamheidsdoeleinden
  • Het overgrote deel van de investeringen vond plaats in 2023.
  • Generatieve AI kan op basis van instructies allerlei zaken creëren, zoals tekst, 3D-ontwerpen en zelfs nieuwe materialen.
  • Tegenover de potentiële duurzaamheidswinst staat het grote energiegebruik van AI.

Lees meer sectoroverstijgende artikelen

Naast de ontwikkelingen en kansen die zich in specifieke sectoren voordoen, zijn er ook volop actuele zaken die effect hebben op alle sectoren. Van klimaatbeleid en verkiezingen tot personeelstekorten en grondstoffenprijzen.

Bekijk alle artikelen

Lees ook

Meld je gratis aan voor onze Insights nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van onze inzichten, tips en trends

Aanmelden