Geen woorden, maar daden
Het vorige week ondertekende Convenant Zero Emissie Stadslogistiek (ZES) om de Rotterdamse binnenstad volledig emissievrij te maken, is historisch te noemen. Maar liefst zestig partijen dragen bij aan de ambitie om de uitstoot van alle goederen vervoersbewegingen in de stad in 2030 naar nul terug te dringen.
De plannen lagen al klaar. Maar voordat de Rotterdamse wethouder Judith Bokhove op 1 december het formele startschot kon geven, was het wachten op de definitieve vaststelling van de Uitvoeringsagenda Stadslogistiek door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Die agenda stelt de kaders voor het moment van invoeren van emissievrije zones en de toegangseisen per voertuigcategorie, cruciale onderwerpen binnen Convenant ZES. De uitvoeringsagenda is er nu, het project kan van start.
Emissievrije stadsdistributie is al jarenlang een thema dat veel aandacht krijgt. Het aantal koplopers dat daad bij het woord voegt, is echter nog beperkt. Versnelling van zero-emissie-initiatieven is cruciaal om de toenemende vervoerstromen in de binnenstad op een gezonde wijze te begeleiden. In mijn visie is dat haalbaar door technologische innovatie en logistieke expertise aan elkaar koppelen. En juist dat is een van de uitgangspunten van Convenant ZES.
Aan het aanbod van elektrisch aangedreven transportmiddelen kan de tot dusver vrij trage ontwikkeling niet liggen. De toonaangevende fabrikanten voeren de productie sterk op en komen volgend jaar met een reeks nieuwe vervoersmiddelen die bij uitstek geschikt zijn om in te zetten in de binnenstad. Dit betreft ook materieel op het gebied van bouwlogistiek, een van de negen thema’s binnen Convenant ZES. Steden staan voor een enorme bouwopgave, maar worden hierin beperkt door de stikstofmaatregelen en de PFAS-wetgeving. Het emissievrij maken van het logistieke proces rondom bouwprojecten geeft ruimte.
Convenant ZES markeert een nieuwe fase naar een zero-emissie-stadslogistiek en benadrukt het belang van samenwerking om deze ambities te bereiken. Wat mij persoonlijk aanspreekt is dat alle deelnemers vooraf hun concrete bijdrage hebben moeten aangeven. ABN AMRO zal deze duurzame transitie stimuleren door passende financieringsproposities te ontwikkelen voor nieuwe logistieke concepten en investeringen in emissievrije bedrijfsmiddelen.
Misschien nog belangrijker dan het grote aantal deelnemers is hun diversiteit en expertise. Binnen het Convenant ZES worden die expertises aan elkaar gekoppeld. In de samenwerking en de wil om te vernieuwen ligt de kracht van Convenant ZES. Het initiatief opent de weg naar innovatie en meer efficiëntie binnen de keten.
Zo brengt Convenant ZES relevante partijen bij elkaar op diverse thema’s, waarbij ieder zijn eigen rol heeft. De gemeente moet uitstootvrije zones kiezen, overgangsregelingen bepalen en in de bestemmingsplannen ruimte geven aan locaties voor nieuwe logistieke concepten. Verladers, logistieke dienstverleners en bouwbedrijven hebben de taak om deze logistieke concepten te bedenken en uit te voeren. Banken tenslotte moeten passende financiering aanbieden, zowel voor investeringen in vastgoed als in zero-emissie-transportmiddelen. Ook moeten banken openstaan voor het concept Product-as-a-Service, een vorm van verhuur van bijvoorbeeld emissieloze transportmiddelen bij bouwprojecten. Nu is dit nog toekomstmuziek, maar het concept van gedeelde bedrijfsmiddelen is zeker niet ondenkbaar.
Het Rotterdamse initiatief kan positieve bijeffecten opleveren. Succesvolle trajecten kunnen worden gekopieerd door andere steden die dezelfde uitdaging kennen. En op het gebied van zero-emissie-vervoer kunnen ervaringen uit de praktijk helpen bij de doorontwikkeling van batterij- en waterstof elektrisch vervoer op langere afstand.
Over een paar jaar kan 1 december 2020 wel eens een historische dag zijn gebleken op het gebied van zero-emissie-stadslogistiek. Ik zou eerdere initiatieven tekort doen wanneer ik zou stellen dat er de afgelopen jaren helemaal niets is gebeurd, maar de sterke bundeling van krachten in Convenant ZES is nog niet eerder vertoond in Nederland. Het is niet verwonderlijk dat juist Rotterdam woorden omzet in daden.
Deze persoonlijke column is vorige week gepubliceerd in Nieuwsblad Transport
Over de auteur
Bart Banning is sector banker Transport en Logistiek bij ABN AMRO. Hij heeft veel contact met ondernemers en ondersteunt de sectorcollega's binnen de bank.
Lees verder in de transport- en logistieksector
Na een lastig jaar, waarin de internationale handel afnam door een snelle afbouw van overtollige voorraden, heeft de transportsector een voorzichtig herstel ingezet. Begin 2024 stegen zowel in de containervaart als in de luchtvaart de goederenvolumes. Dankzij de aantrekkende economische groei kan de sector verder herstellen. Het herstel wordt echter geremd door een lagere vraag naar bouwmaterialen. Intussen krijgt het wegvervoer de komende jaren te maken met een stapeling van milieuregels.
