Duurzame transitie in de prullenbak?

De miljarden vliegen ons om de oren. Containerrederijen krijgen op uitgebreide basis staatssteun. En volgens een laatste inschatting van IATA wordt er maar liefst 123 miljard dollar uitgetrokken voor steun aan de luchtvaartmaatschappijen.
De economische vooruitzichten voor de nabije toekomst zijn uiterst somber. Niet vreemd dat uit diverse onderzoeken blijkt dat investeringsplannen worden bevroren en budgetten neerwaarts zijn aangepast. Wat betekent dit voor de duurzame transitie? Verdwijnen de plannen in de prullenbak?
Duurzaamheid is sinds 2019 als thema definitief opgeklommen naar de Top 3 op de strategische agenda van bedrijven. De onzekerheid over het herstel van mondiale markten is groot. En gezien de actuele impact van de crisis op de financiële prestatie van veel bedrijven is het niet vreemd dat duurzaamheidsinitiatieven stilvallen. In een aantal gevallen is dat zeker een te rechtvaardigen keuze. Eerst het bedrijf door de crisis heen loodsen, daarna weer tijd voor vernieuwing.
En toch zijn ze er, ook in deze tijd. Experimenten die worden opgestart en lopende projecten die worden doorgezet. Allen vanuit de overtuiging dat ook duurzaamheid een blijvend onderdeel is van een succesvolle toekomst van het bedrijf. Gelukkig maar dat we deze koplopers hebben, want het Internationaal Energieagentschap becijfert dat de vraag naar fossiele brandstoffen zonder veranderend beleid met 30% gaat stijgen tussen nu en 2040.
Het rondje langs de velden stelt me niet teleur. Ook de diversiteit in omvang en mate van innovatie van de initiatieven is hoopgevend. De transitie van fossiel naar niet fossiele brandstoffen via elektrisch en waterstof aangedreven transportmiddelen wordt op diverse fronten, weliswaar kleinschalig, maar serieus ingezet. Breytner rijdt de komende drie maanden met een door VDL gebouwde DAF vrachtwagen met waterstof-brandstofcel, vergezeld door een mobiel waterstof station. Amsterdam krijgt een laadplein voor elektrische bedrijfswagens op het terrein van Deudekom, waar ook elektrische bestelbusjes van PostNL kunnen worden opgeladen. Vorige week is het bedrijf Zero Emission Services gelanceerd. Binnenvaartschepen worden voorzien van een verwisselbare batterij. Met steun van de overheid wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van apparatuur en aanleg van laadstations. Mooi, want opschaling van deze initiatieven is nodig en daarin is tijdelijke overheidsondersteuning onmisbaar. Al eens gehoord van elektrisch baggeren? Damen Shipyards presenteerde zijn eerste elektrisch aangedreven baggervoertuig, waarmee baggeren een stuk duurzamer wordt. In hun ogen een kleine innovatie met grote impact, en een belangrijke factor in komende aanbestedingen.
Wat ik zo krachtig vind is de overtuiging van alle betrokkenen achter deze voorbeelden. Visie, gedrag en samenwerking vormen de rode draad. Dat biedt oneindige mogelijkheden. Geen van genoemde initiatieven zijn binnen de eigen kamer bedacht, laat staan gerealiseerd. Hoe zwaar bedrijven het ook hebben, er is ruimte voor innovatie om de verduurzaming in de sector, juist in deze periode, op de agenda te houden. Een bijdrage te leveren aan dat ultieme schone klimaat. Corona heeft ons het beeld van schone lucht gegeven. Een beeld dat we willen houden zoals blijkt uit recent onderzoek dat ABN AMRO. 71% van de Nederlanders wil de positieve effecten op het klimaat die voortkomen uit de coronacrisis vasthouden. En meer dan 41 procent ziet het liefst dat klimaatverandering door de overheid gelijktijdig met de bestrijding van het coronavirus wordt aangepakt. Ook nemen we onze eigen verantwoordelijkheid. We gaan meer thuiswerken, maken minder gebruik van de auto en meer gebruik van lokale producten.
Wellicht gaat corona een mindshift opleveren die de deur openzet naar een nieuwe balans tussen welvaart en welzijn. En kunnen we met vertrouwen ook de route naar een duurzame logistiek na de corona periode versnellen. Duurzaamheid voorbij, ik dacht het niet!
Deze column is op 10 juni geplaatst in Nieuwsblad Transport.
Over de auteur
Bart Banning is sector banker Transport en Logistiek bij ABN AMRO. Hij heeft veel contact met ondernemers en ondersteunt de sectorcollega's binnen de bank.
Lees verder in de transport- en logistieksector
Na een lastig jaar, waarin de internationale handel afnam door een snelle afbouw van overtollige voorraden, heeft de transportsector een voorzichtig herstel ingezet. Begin 2024 stegen zowel in de containervaart als in de luchtvaart de goederenvolumes. Dankzij de aantrekkende economische groei kan de sector verder herstellen. Het herstel wordt echter geremd door een lagere vraag naar bouwmaterialen. Intussen krijgt het wegvervoer de komende jaren te maken met een stapeling van milieuregels.