Veilige werkvloer nodig voor behoud zorgpersoneel
De zorgsector kampt met een hoog personeelsverloop. Hoewel het aantal werknemers in de zorg in het eerste kwartaal van 2023 met 21.000 is toegenomen tot 1,4 miljoen blijft de uitstroom op een recordhoogte van 155.100, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Om de uitstroom te verminderen en voldoende personeel te vinden voor de groeiende zorgvraag moet de gezondheid en veiligheid in de zorg verbeteren.
Insight
Uit de Sectorale Welzijnsmonitor van ABN AMRO blijkt namelijk dat het slecht gesteld is met de beleefde gezondheid en veiligheid van personeel in de zorg. De sector scoort in 2022 op deze onderdelen slechter dan de zestien andere sectoren en de gezondheid bereikte zelfs een dieptepunt sinds de eerste meting in 2015. Zorgmedewerkers hebben meer last van psychische vermoeidheid en emotionele belasting dan personeel in andere sectoren. Daarnaast heeft een op de tien medewerkers in de zorgsector vorig jaar te maken gehad met fysiek geweld tijdens werk. Over alle sectoren ligt dit aantal vier keer zo laag.
Waarschijnlijk zijn de slechte gezondheid en ondermaatse veiligheid op de werkvloer belangrijke redenen waarom zoveel medewerkers de sector verlaten. De zware arbeidsomstandigheden leiden bovendien tot een hoog verzuim. Vorig jaar zat 12 procent van de zorgmedewerkers minimaal twintig dagen ziek thuis. Dit is ook hoger dan in andere sectoren.
De gezondheidsscore van zorgpersoneel is in 2022 met 29 procent gedaald ten opzichte van de eerste meting in 2015. De gezondheidsscore wordt gemeten door medewerkers naar de invloed van werk op hun fysieke en mentale conditie te vragen. Bijna een op de drie zorgmedewerkers ervaart het werk vaak of altijd als veeleisend. Dit is ruim twee keer zo hoog als de 11 procent van medewerkers over alle sectoren. Daarnaast is emotionele uitputting door werk, die bovengemiddeld hoog scoort ten opzichte van andere sectoren, toegenomen tot een nieuwe piek: van 14 procent in 2015 naar 24 procent in 2022. Steeds meer zorgmedewerkers ervaren hun werk dus als te belastend.
Naast gezondheid speelt veiligheid mogelijk ook een rol bij het verzuim en het vertrek van personeel. Werken in de zorg brengt namelijk verschillende veiligheidsrisico’s met zich mee zoals fysiek geweld, verbale agressie en ongewenste seksuele aandacht. Van de zorgmedewerkers heeft 8,5 procent te maken gehad met ongewenste seksuele aandacht van externen, het meest van alle sectoren.
De cijfers laten zien dat de zorgsector voor grote uitdagingen staat. Het is belangrijk dat er meer aandacht komt voor de gezondheid en veiligheid van zorgpersoneel. Dit kan bijdragen aan het verminderen van het verzuim, het behouden van het personeel en het aantrekken van nieuwe werknemers. Zo kan de zorgsector beter inspelen op de toenemende vraag naar zorg en het niveau van behandelingen en verpleging op peil houden.
Meer informatie
- ABN AMRO-publicatie, Personeelstekorten breekijzer voor welzijn werknemer
- CBS, Opnieuw meer werknemers in zorg en welzijn, ondanks grotere uitstroom
- Binnenkort publiceert ABN AMRO een uitgebreid rapport over zelfstandigen in de zorg.
Lees verder in de sector Zorg
In de komende jaren verandert de sector om meer zorg te kunnen leveren met minder middelen. De vraag naar zorg neemt verder toe door vergrijzing terwijl nauwelijks meer zorgpersoneel aangetrokken kan worden. Innovatie en samenwerking maken het werk makkelijker en leuker, waardoor de zorgverlening houdbaar en van hoge kwaliteit blijft.
