Uitvoer voedingsmiddelen stijgt, maar door Brexit krimpt belang VK
Vorige week kopte het Financieele Dagblad dat het Verenigd Koninkrijk (VK) niet meer tot de top drie van belangrijkste handelspartners behoort. Dit jaar staan de Britten op de zesde plek. Voedingsproducten voelen de gevolgen, maar slagen er goed in om alternatieven aan te boren.
Insight
Een belangrijk exportproduct naar het VK is voedsel, zowel bewerkt als vers. Net als de totale uitvoer daalde ook de export naar het VK van deze producten, zoals tomaten en vlees. In de eerste helft van 2021 daalde de uitvoerwaarde van voedingsmiddelen van Nederland naar het VK met 11 procent. Als belangrijkste handelspartner op het gebied van voedsel is het VK hierdoor van de derde naar de vierde plek gedaald. De Fransen hebben de derde plek ingenomen.
In hoeverre het VK als exportland aan belang heeft ingeboet verschilt per voedingsmiddel. Zo is het VK voor de Nederlandse uitvoer van vlees na Duitsland het belangrijkste uitvoerland. Dat was zo voor de Brexit en dat is nog steeds zo. Voor zuivel is het VK van de vierde naar de vijfde plek afgezakt. Voor groente en fruit waren de Britten de op een na belangrijkste handelspartner. In de aanloop naar de daadwerkelijke uittreding van de Britten uit de Europese Unie op 1 januari van dit jaar nam het aandeel echter al af. Zo werden er minder tomaten uit Nederland en meer uit Marokko naar het VK verscheept. In de eerste helft van dit jaar slonk het aandeel verder waardoor het VK na Duitsland, België en Frankrijk inmiddels op de vierde plek staat.
Het is evident dat de Brexit gevolgen heeft voor de uitvoerwaarde van voedingsmiddelen van Nederland naar het VK. Is dit erg? Niet per se, omdat Nederlandse producenten dit elders weet te compenseren. Zo is de totale uitvoerwaarde van Nederlandse voedingsmiddelen in de eerste helft van 2021 namelijk toegenomen. Deels is dit een correctie na de zwakke eerste jaarhelft van 2020, deels zijn dit hogere prijzen. Maar het is vooral een verschuiving van afzetmarkten geweest. Zo nam de uitvoerwaarde van groente en fruit naar Ierland, België, Spanje en Roemenië bovengemiddeld toe.
Op 1 januari 2022 gaat fase 2 in van het ‘border operating model’ dat de handel regelt tussen het VK en de Europese Unie. Dit heeft tot gevolg dat gezondheidscertificaten verplicht worden voor de meeste van dierlijke producten, zoals eieren, kaas en vlees. Nederlandse bedrijven moeten over deze certificaten beschikken om die producten naar het VK te mogen exporteren. In juli 2022 gaat fase 3 in en gelden de strengere douane-eisen voor alle producten. Vanaf dat moment worden ook certificaten voor plantaardige producten vereist. De deadlines voor het ingaan van de fasen zijn al twee keer verschoven. De Britse regering gaf afgelopen week aan klaar te zijn om de controles in te voeren, maar dat door onder meer de impact van corona bedrijven langer respijt krijgen.
Nederlandse bedrijven hebben ruim de tijd gehad om zich voor te bereiden op deze drempels. De kans is dan ook klein dat ze onvoldoende kennis omtrent de verplichtingen hebben. Wel bestaat bij hen de zorg dat er toch oponthoud zal ontstaan doordat de Britse douane, onder meer door tekort aan arbeidskrachten, niet goed in staat zal zijn controles efficiënt uit te voeren.
In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.
Meer informatie
- Financieel Dagblad, VK valt uit top 3 belangrijkste handelspartners na brexit
- Nadia Menkveld, ABN AMRO sectoreconoom Agrarisch en Food, nadia.menkveld@nl.abnamro.com
