Ik maak deze maand een uitstapje van de woningbouw naar de utiliteitsbouw. Waarom? Het leek me goed om me te verdiepen in de verduurzaming van kantoren die nu wettelijk geregeld is en het effect daarvan op utiliteitsbouwers die zich met renovatie bezighouden.
Per 2023 moeten alle kantoren in Nederland minimaal energielabel C hebben. Anders mogen ze niet meer verhuurd worden. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) heeft een tijd geleden berekend dat het rond de 1 miljard euro extra gaat kosten om al deze kantoren te verduurzamen. In de periode 2012-2017 werd er gemiddeld 231 miljoen euro per jaar gerenoveerd aan kantoren. De 1 miljard euro extra die nodig is om de panden te verduurzamen zorgt dus voor een enorme omzet-boost voor bouwbedrijven die kantoren renoveren.
Nog minder dan vijf jaar en het is 2023. Je zou verwachten dat kantooreigenaren wakker zijn geworden en dat zij stappen ondernemen om hun panden te verduurzamen. Maar wat schetst mijn verbazing? Er werden in 2017 mìnder vergunningen afgegeven voor de renovatie van kantoren dan het jaar ervoor. En de waarde van deze vergunningen daalde met maar liefst 25,6%. Dit is tegengesteld aan wat ik had verwacht. De boost blijft vooralsnog uit.
Wat kan hier de reden van zijn? Ten eerste lijkt het een gebrek aan bewustwording bij kantooreigenaren. 2023 is nog best ver weg waardoor kantooreigenaren de verduurzaming nog niet hoog op hun prioriteitenlijst hebben staan. Ten tweede kan de huidige leegstand van kantoren van 15,9% ook een oorzaak zijn. Een deel van deze kantoren staat al jaren leeg. Uit het Compendium voor de Leefomgeving blijkt dat 65% van de leegstand structureel is. Deze structureel leegstaande kantoren worden in de toekomst ook niet meer verhuurd. Voor eigenaren is er natuurlijk geen prikkel om deze kantoren te verduurzamen. Dit is een aanzienlijk deel van de kantorenvoorraad, wat het gebrek aan urgentie kan verklaren. Deze onverhuurbare kantoren moeten eerst gesloopt worden of omgebouwd worden tot woningen. Daarna zal het hard gaan met de verduurzaming van kantorenland.
Deze column verscheen eerder in Cobouw op 30 maart 2018
Lees verder in de bouwsector
De Nederlandse bouwsector behoorde de afgelopen jaren tot een van de best presterende sectoren, ondanks verschillende uitdagingen waar de sector mee te maken heeft. Voorbeelden zijn het stikstof-dossier, de forse prijsverhogingen van energie en bouwmaterialen en ook de personeelstekorten. Gedreven door trends, innovaties en wet- en regelgeving groeit de relevantie van thema’s als duurzaamheid en milieu-impact en zoekt de sector zijn weg naar een nieuw evenwicht.
