Ik wil waarde kunnen toevoegen

Vrouwen aan de top, een veelbesproken onderwerp. Nog altijd werken in Nederland minder vrouwen in topfuncties, dan mannen. ABN AMRO heeft inclusiviteit hoog in het vaandel staan en streeft naar gelijkheid. Zo heeft de Raad van Bestuur (RvB) drie vrouwelijke en vier mannelijke leden. En bestaat het management, eerste laag onder de RvB, voor 41 procent uit vrouwen. Wie zijn de vrouwen die in het topmanagement zitten?
Vrouw aan de top: Chantal Korteweg
In de serie ‘Vrouwen aan de top’ spreken we een vrouw die binnen ABN AMRO haar stempel drukt vanaf een toppositie. Maak kennis met Chantal Korteweg, Directeur Inclusive Banking bij ABN AMRO. Samen met haar team zet zij zich in om financiële producten en diensten inclusiever en toegankelijker te maken.
Hoe voelt het om aan de top te staan? “Dat is maar net hoe je er tegenaan kijkt. Ik heb veel ambities en ben er nog lang niet. Als er iets is wat ik heb geleerd in mijn leven, dan is dat met beide benen op de grond te staan en mezelf te blijven", antwoordt Chantal.
In haar carrière heeft ze een aantal keer een stap terug gezet. Bij haar vorige werkgever zat zij in de Executive Board van de FMO, de ontwikkelingsbank van Nederland. “Bij ABN AMRO zit ik helemaal niet op dit level. Qua salaris en hiërarchisch niveau is dat technisch gezien een stap terug. Aan de andere kant voelt dit prima, omdat ik bezig ben met een onderwerp waar ik heel gepassioneerd over ben. Ik heb heel bewust gekozen om dit werk te doen en dat hangt voor mij niet aan een level. Ik probeer mezelf te blijven, te varen op waarden die ik belangrijk vind en mij in te zetten voor onderwerpen die ik betekenisvol vind. Of dat op een toppositie is of niet, ik wil waarde kunnen toevoegen.”
“Maar dit was een heel uitgebreid en organisch proces”, vertelt Chantal verder. Zij startte haar carrière in de advocatuur, maar miste de maatschappelijke betekenis hierin. Om deze reden stapte zij over naar de FMO waar zij werkte aan de sustainable development goals (SDG’s) en gesprekken voerde met banken in ontwikkelingslanden over hun rol als een ‘agent of change’. SDG-5 gendergelijkheid, is hierin hetgeen wat haar greep. “Ik ben toen gaan nadenken over hoe de klanten van FMO (veelal banken) vrouwelijk ondernemerschap konden stimuleren in landen waar ongelijkheid nog veel groter en confronterender is. Bij FMO heb ik mijn inspiratie en passie over dit onderwerp echt leren kennen en heb in landen als Ghana een ‘Female Leadership Journey’ georganiseerd waar ik bankiers en vrouwelijke ondernemers bij elkaar bracht. Ik probeerde vooral te kijken naar wat deze vrouwen nodig hebben om hun onderneming te laten floreren en welke rol de bank daarin kan spelen. Dit heeft mij enorm aan het denken gezet: waarom hoor ik daarover niks in Nederland, maar wel over diversiteit en inclusie op de werkvloer maar dan weer niet zozeer richting klanten?"
Stimuleren van vrouwelijk ondernemerschap
Voor Chantal was dit de reden om het event Fempower Your Growth op te zetten waarbij ook bankiers en vrouwelijke ondernemers samen worden gebracht. "Dit programma loopt al vier jaar en via deze weg heb ik ook ABN AMRO leren kennen. Ik heb mij toen uitgesproken over de kansen die ik zag voor de Nederlandse financiële sector en ABN AMRO. Zo bestaat er ook een wereldwijd netwerk van banken genaamd The Financial Alliance for Women die data en best practices met elkaar delen, maar daar zat geen Nederlandse bank bij. In verdere gesprekken met ABN AMRO zagen zij ook in dat hier een kans lag. Uiteindelijk heb ik toen ook de keuze gemaakt om over te stappen naar ABN AMRO en ben ik blij met het bankbrede mandaat om samen met het Inclusive Banking team onze producten en diensten inclusiever en toegankelijker te maken voor onze klanten."

Cultuur en gedragsverandering
Nu het team Inclusive Banking staat, zijn er dingen waar je tegenaan loopt? “Natuurlijk. Wat we proberen te doen met Inclusive Banking gaat over cultuur en gedragsverandering”, antwoordt Chantal. “Mensen hebben de natuurlijke neiging in de weerstand te gaan bij verandering. Ik heb regelmatig weerstand ervaren, zowel bij FMO als bij ABN AMRO. Ik ben in de coronatijd begonnen bij ABN AMRO vanuit mijn home office. Dit is een nieuw onderwerp en ik was nieuw. Daarnaast waren er ook reorganisaties gaande en dat is geen fijne combinatie om meters te maken. Tijdens die reis heb ik af en toe weerstand ervaren. Dat mensen steeds zeggen: ‘Ja maar, er zijn zoveel dingen belangrijk of hier hebben we even geen capaciteit voor.’ Je moet steeds balanceren en meeveren, maar ook staan voor de zaak en aangeven wat je nodig hebt om succesvol te zijn. Daarnaast probeer ik ook vragen te stellen en te begrijpen: als het zo niet kan, hoe dan wel en wat is er dan nodig? Je probeert het gesprek gaande te houden en in verbinding te blijven.”
Wat vind je er dan van dat vrouwen nog altijd minder worden betaald dan mannen, niet in het bestuur zitten of niet met de scepter zwaaien? “Ik probeer de verschillen duidelijk te maken. In alle presentaties die ik geef, presenteer ik cijfers. De loonkloof is, net als promoties, werkgerelateerd. Ik richt mij op de kant van de klant. Dat wil zeggen dat ik kijk naar macro-economische data. Zoals het gegeven dat 44 procent van de Nederlandse vrouwen financieel niet onafhankelijk is versus 20 procent van de Nederlandse mannen. En zo zijn er veel van dit soort cijfers.” Chantal laat ook weten dat vrouwen 30 procent minder geld hebben wanneer ze met pensioen gaan, maar wel vijf jaar ouder worden dan mannen. Uit onderzoek blijkt ook dat 80 procent van de mannen in de leeftijd van 18 en 35 jaar, zich verantwoordelijk voelt voor de financiële situatie thuis ten opzichte van 56 procent vrouwen in dezelfde leeftijdscategorie. Volgens Chantal is er ook in Nederland een significante ‘gendergap’ op financiële data. “Dat is ook wat we in de data van de portefeuille van ABN AMRO zien en helpt om transparant te maken, zodat je het kan zien en denkt: hey, dat is eigenlijk wel vreemd. Wat kunnen we hieraan doen? Als je financieel bewust bent, onafhankelijk je eigen financiële beslissingen kunt nemen, in staat bent je financiën te managen en je vermogen te laten groeien, dan word je als mens ook onafhankelijker.”
Daarbij zegt Chantal wel dat je vooral moet doen wat je leuk vindt, waar je hart ligt en wat je ambieert. “Het gaat mij erom dat we gelijke kansen creëren voor iedereen. Als vrouwen promotie willen maken en de ambitie hebben om een topfunctie te bekleden, dan vind ik dat zij gelijke kansen en toegang moeten hebben tot dat soort functies. We weten natuurlijk allemaal dat dit in het verleden niet zo was. Interventie en bewustwording zijn nodig om het mogelijk te maken dat dit soort vrouwen gaan doorstromen. In Nederland hebben we een sterke parttime werkcultuur. Die is zo sterk, dat je op het schoolplein wordt aangekeken door de schoolplein-maffia als je fulltime werkt. Aan de andere kant is het ook zo dat wanneer je 20 uur per week werkt, je veel minder ervaring opdoet. De kans dat je dan doorstroomt naar een hogere functie wordt natuurlijk minder groot.”
Chantal geeft aan dat je moet kijken naar welke afwegingen je moet maken en hoe we als maatschappij de arbeidsparticipatie verder kunnen stimuleren. “Wij vinden het heel normaal in Nederland, maar we zijn bijna het enige land in de wereld waar zoveel parttime wordt gewerkt. 70 procent van de Nederlandse vrouwen werkt parttime tegenover 28 procent van de Nederlandse mannen. Dat is een heel groot verschil. In Frankrijk werkt iedereen fulltime en gaan kinderen vijf dagen per week naar school die de hele dag vult. We hebben als Nederlandse maatschappij deze parttime cultuur laten ontstaan en in stand gehouden. Gedeeltelijk is het ook een luxe dat je als gezin op anderhalf salaris goed kan rondkomen, maar we hebben het daar in Nederland helemaal niet over. Het is echt een taboe om te praten over fulltime werken.”
Een samenwerkingsverband met concrete afspraken
De afgelopen twee jaar zet je je samen met het team Inclusive Banking in om financiële producten en diensten toegankelijker te maken. Onlangs ben je ook aangesteld als VN Vrouwenvertegenwoordiger voor 2023. Heb je het hoogtepunt van jouw ladder bereikt of kun je nog een paar treden beklimmen. “Ik ben net op dreef en ben nog lang niet klaar”, lacht Chantal. “Er moet nog veel gebeuren omtrent dit onderwerp. In mijn werk probeer ik samenwerkingen op te zoeken met allerlei partijen zoals andere banken, netwerkorganisaties, ministeries, stichtingen, verenigingen en vrouwenorganisaties. Er zijn veel koppelingen te maken. Veel bedrijven en partijen zijn hiermee bezig. Samen sta je natuurlijk veel sterker. Ik zou graag een samenwerkingsverband willen met concrete afspraken tussen ministeries, ngo’s, banken en andere relevante stakeholders om vrouwelijk ondernemerschap te stimuleren. Engeland heeft met 160 financial service providers afspraken gemaakt over hoe vrouwelijk ondernemerschap te stimuleren via de ‘Investing in Women Code’. Dat gaat van het opzetten van een bedrijf tot betere toegang tot financiering creëren en het wegnemen van barrières. Maar ook om financiële kennis en vaardigheden te vergroten. Mij lijkt het heel mooi om dat ook in Nederland op te zetten."
Hoe vind je het eigenlijk dat wij je een vrouw aan de top noemen? Chantal laat weten dat ze dat best lastig vindt. “Ik probeer mezelf te zijn. Ik heb een missie en een visie en daar ben ik super ambitieus in om die te bereiken. Wat voor stempel je dan op mij wilt drukken, dat moet een ieder voor zich weten. Ik houd gewoon twee benen op de grond.”
Volg je eigen pad
Tot slot vragen we haar zich voor te stellen om in een tijdmachine te stappen en terug te gaan naar de tijd dat ze een meisje van 12 jaar oud was. Je ziet jezelf als 12-jarig meisje voor de spiegel staan. Ze staat op het punt een grote stap te maken, van basisonderwijs naar middelbaar onderwijs. Ze denkt na over haar toekomst: wat wil ik later worden? Wat zou je tegen haar willen zeggen? “Ik zou tegen mezelf zeggen: joh, lieve schat maak je niet zo druk. Het komt allemaal wel goed. Ik heb altijd erg mijn best gedaan op allerlei vlakken en geprobeerd het zo goed mogelijk te doen. Dat is soms best wel vermoeiend. Er zat een bepaalde streberigheid in mij die ook een beetje irritant kan overkomen bij anderen. Maar ik liep mezelf hierdoor ook wel in de weg."
"Ik zou haar meegeven een beetje te genieten van het leven en dat het ook wel een tandje minder mag. Aan de andere kant denk ik ook: maar ja, daardoor ben ik wel geworden wie ik ben. Wat ik eigenlijk wil zeggen en dat is iets wat ik zelf ook echt heb gedaan: volg je hart en gebruik je hoofd. Volg je eigen pad, stap af van wat je denkt wat van jou wordt verwacht of wat de bedoeling of norm is. Ga voor je eigen geluk. Dat is iets wat ik zelf pas veel later ben gaan inzien”, aldus Chantal.
Lees meer uit de serie 'Vrouwen aan de top'
Kansenongelijkheid speelt wereldwijd een rol binnen de financiële dienstverlening. Dit zorgt er niet alleen voor dat met name vrouwen minder betrokken zijn bij bankieren en financiën, maar heeft ook een negatieve impact op de maatschappij en economie in het geheel. ABN AMRO zet zich in om financiële dienstverlening inclusief te maken. Volg de serie ‘Vrouwen aan de top’ en laat u inspireren door de verhalen van vrouwen die een topfunctie bekleden bij de bank.