Waarom is een winst- en verliesrekening belangrijk?

Ga je voor het eerst een administratie bijhouden? Dan is het belangrijk om te weten dat er een verschil is tussen een balans en een winst-en-verliesrekening. Dit wordt ook wel een resultatenrekening genoemd. Een balans geeft een overzicht van de bezittingen en het vermogen van een onderneming. De kosten en opbrengsten van een bedrijf staan in een winst-en-verliesrekening. Deze resultatenrekening geeft inzicht in de gang van zaken bij een bedrijf: hoeveel winst of verlies je maakt. En of het goed of slecht gaat in vergelijking met vorig jaar.

Als je gebruikmaakt van een boekhoudprogramma zorgt het programma ervoor dat boekingen grotendeels automatisch op de juiste plek op de winst- en verliesrekening terecht komen. Het is natuurlijk handig als je als ondernemer ongeveer weet hoe de winst- en verliesrekening in elkaar zit. Verschillende boekhoudprogramma’s tonen de resultatenrekening zowel in cijfers als in mooie grafieken. Dit wordt vaak gecombineerd met ratiocijfers zoals de liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit.

Voor de aangifte bij de Belastingdienst heb je een berekening van het bedrijfsresultaat nodig. Het bedrijfsresultaat, je nettowinst of verlies, bereken je aan de hand van een winst- en verliesrekening. Het maken van een winst- en verliesrekening is verplicht voor ondernemers.

Een winst-en-verliesrekening geeft een overzicht van de kosten en opbrengsten van je onderneming in een bepaalde periode, bijvoorbeeld een jaar. De kosten zet je aan de linkerkant van de rekening: de debetkant. De opbrengsten zet je aan de rechterkant van de rekening: de creditkant. Voorbeelden van kosten zijn opleidingskosten, verkoopkosten, telefoonkosten en de inkoopwaarde van producten. Voorbeelden van opbrengsten zijn huuropbrengst en omzet uit verkochte producten en diensten.

De linkerkant en rechterkant van een winst- en verliesrekening zijn onderaan de streep altijd in balans. Als de kosten hoger zijn dan de opbrengsten, moet je aan de opbrengstenkant (credit, rechts) een extra post plaatsen die dit verschil weer laat verdwijnen. Dit is de post 'nettoverlies'. Als kosten hoger zijn dan de opbrengsten is er immers sprake van verlies. Zijn de opbrengsten hoger zijn dan de kosten? Dan plaats je aan de kostenkant (links, debet) een extra post: de 'nettowinst'.

Om je dienst of product te kunnen maken of leveren, heb je bedrijfsmiddelen nodig. Denk aan een laptop, auto of machine. Deze middelen gaan een aantal jaar mee en de fiscus ziet deze bedrijfsmiddelen als investering. Daarom mag je niet alle kosten in een jaar aftrekken, maar moet je ze afschrijven. Een voorbeeld: je koopt een laptop van € 1500,-. De laptop gaat ongeveer 4 jaar mee. Dat kost je dus € 375,- per jaar. Deze kosten zet je aan de kostenkant (debet, links) van de winst- en verliesrekening. Zo spreid je de totale kosten voor de laptop uit over 4 jaar.