Bedrijf stoppen: wat zijn de gevolgen?

Als je stopt, wil dat niet per definitie zeggen dat jouw bedrijf niet kan doorgaan. Misschien is je bedrijf teveel aan jouw persoon gekoppeld of is er geen overnamekandidaat. Dan kan de onderneming worden gestaakt. Je zult dan een (groot) aantal praktische zaken moeten regelen: zoals je klanten en leveranciers inlichten en je werknemers ontslaan. Ook moet je bij de Belastingdienst aangifte doen van de staking van je bedrijf.

Welke stappen moet je precies zetten om de onderneming te stoppen? Dat hangt onder meer af van de rechtsvorm van je bedrijf. Misschien heb je een eenmanszaak, een bv of een andere rechtsvorm. Het is verstandig om na te gaan wat dat voor jou betekent.

Wil je jouw bedrijf verkopen? Ga dan zo vroeg mogelijk aan de slag met de voorbereidingen. Bedenk wie je ideale opvolger is. En houd in gedachten dat je keuze van grote invloed is op je werknemers, leveranciers en klanten. In het artikel 'praktijkoverdracht: waar moet je aan denken?' op onze website kun je een mooi voorbeeld hiervan lezen.

De verkoop van je bedrijf heeft fiscale en juridische gevolgen. Het is daarom verstandig al vroeg je bedrijf ‘verkoopklaar’ te maken. Afhankelijk van de situatie neem je de overdracht op in je aangifte voor de inkomsten- of de vennootschapsbelasting. Draag je het bedrijf over? Dan kunnen jij en je opvolger, afhankelijk van de voorwaarden, een beroep doen op een aantal belastingvoordelen. Zo kun je de heffing over je winst voor de inkomstenbelasting doorschuiven naar je opvolger. Heb je jouw bedrijf tegen een te lage waarde overgedragen? Als jouw opvolger gebruikmaakt van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) hoeft er over (een groot deel van) de bedrijfswaarde geen schenkbelasting betaald te worden. Laat je adviseren door een gespecialiseerde adviseur.

Moet je stoppen met ondernemen omdat je arbeidsongeschikt raakt? Als het bedrijf niet meer verder kan, moet je het bedrijf afsluiten zoals hiervoor onder ‘je stopt met ondernemen’ is toegelicht.

Arbeidsongeschiktheid en stoppen met ondernemen betekent dat je inkomen wegvalt. In tegenstelling tot werknemers in loondienst kun je als ondernemer geen beroep doen op werknemersverzekeringen die het inkomen aanvullen. Je valt dan terug op voorzieningen die je eventueel zelf hebt getroffen, zoals een arbeidsongeschiktheidsverzekering, spaargeld of een broodfonds. Lees het artikel  'AOW, schenking of broodfonds' over alternatieven voor het wegvallen van inkomen door arbeidsongeschiktheid.

Heeft jouw bedrijf structurele betalingsproblemen? Je kunt daar op verschillende manieren mee omgaan. Je kunt proberen om zelf een oplossing met je schuldeisers te vinden. Als één van hen zich hierbij onredelijk opstelt, kun je de rechter inschakelen. Kom je er niet uit met je schuldeisers? Dan kun jij of je schuldeisers jouw faillissement aanvragen.

Bij faillissement zal een curator die de rechter heeft aangesteld de bedrijfsvoering van je overnemen. De curator bekijkt hoe de belangen van de schuldeisers zo goed mogelijk gediend worden. Bijvoorbeeld door het (tijdelijk) in dienst houden van je werknemers. Het kan zijn dat de curator daarbij ook beslag legt op je privévermogen. Dit speelt vooral bij een eenmanszaak of bijvoorbeeld een maatschap of vof. Je privévermogen is met die ondernemingsvormen niet beschermd tegen aansprakelijkheid bij faillissement. Is je onderneming bijvoorbeeld een bv? Dan is de kans veel kleiner dat je persoonlijk aansprakelijk gehouden kunt worden bij een faillissement. Dat speelt meestal alleen als je privé hebt meegetekend voor schulden van de bv of als sprake is van wanbeleid of nalatigheid.

Als je bedrijf na je overlijden niet voortgezet wordt, moeten je erfgenamen de stappen zetten zoals beschreven onder ‘stoppen’. Je erfgenamen doen aangifte van de bedrijfsstaking door je overlijden in je laatste aangifte inkomstenbelasting. Ook moeten je erfgenamen een aangifte erfbelasting indienen bij de Belastingdienst.

Wordt je bedrijf wel voortgezet? Dan is het van belang wie je opvolger is. Als het de erfgenamen zijn, dan kunnen zij onder strikte voorwaarden gebruikmaken van belastingvoordelen waardoor bij jouw overlijden geen inkomstenbelasting en (veel) minder erfbelasting verschuldigd is. Het is als ondernemer verstandig om na te gaan of je testament goed is ingericht voor een zo soepel mogelijke bedrijfsoverdracht.

Tot slot kan het einde van je huwelijk het voortbestaan van je bedrijf op het spel zetten. Als je bijvoorbeeld in gemeenschap van goederen gehuwd was, heeft je ex-partner in beginsel recht op tot 50% van de waarde van je bedrijf. Misschien moet je ook alimentatie betalen én je opgebouwde pensioenrechten met je ex verdelen. Dit zijn financiële lasten die zwaar op het bedrijf kunnen drukken. In het algemeen wordt daarbij wel rekening gehouden met het doorgaan van je bedrijf. Bijvoorbeeld door een betaling in termijnen overeen te komen. Zijn de financiële lasten toch te veel? Dan zul je één van de hierboven genoemde routes moeten volgen.

Ben je ondernemer en wil je weten wat de gevolgen voor jou zijn als je jouw bedrijf beëindigt? Onze adviseurs helpen je graag.