Sturen op welzijn moet norm worden voor bedrijfsleven

De resultaten van de enquête zijn zorgwekkend. Zo denkt de helft van de respondenten onder de huidige arbeidsomstandigheden zijn of haar pensioen niet op gezonde wijze te halen en heeft een op de vijf werknemers het afgelopen jaar te maken gehad met een ongeluk.

De bevindingen van FNV bevestigen dat werkgevers meer aandacht moeten hebben voor het welzijn van hun werknemers. Dit kan door bijvoorbeeld meer te investeren in scholing en prettige arbeidsomstandigheden, maar ook door meer in te zetten op duurzaam ondernemen, zodat werknemers weten dat ze voor de langere termijn een zinvolle bijdrage leveren binnen een bewuste omgeving.

Gelukkig heeft de samenleving de laatste jaren meer oog voor het welzijn van werknemers. Zo heeft de Tweede Kamer eerder dit jaar het Centraal Planbureau, het Planbureau voor de Leefomgeving en het Sociaal en Cultureel Planbureau verzocht om een plan te maken om ‘brede welvaart’ te kunnen meenemen in begrotingen en verantwoordingen. Doel is dat daarbij de dominantie van economische factoren als bruto binnenland product (bbp) en koopkracht afneemt, ten faveure van klimaat en menselijk en sociaal kapitaal.

Uiteindelijk zegt een dergelijk breed begrip van welzijn veel meer over de bijdrage van een bedrijf aan de maatschappij dan pure economische factoren als bruto toegevoegde waarde, omzet en winst. Tegelijkertijd zijn die economische factoren momenteel het best te meten, wat het ook makkelijker maakt hierop te sturen. Meer abstracte zaken als arbeidsomstandigheden dreigen – hoe sterk bepaalde initiatieven ook kunnen zijn – een sluitpost te zijn in plaats van de kapstok voor toekomstig beleid.

‘Oud’ denken zit daarmee geworteld in de huidige manier waarop bedrijven hun doelen stellen en de overheid hierbinnen de randvoorwaarden stelt. Wanneer economische factoren te dominant blijven, wordt voorbijgegaan aan tal van onderdelen die belangrijk zijn voor het welzijn binnen een bedrijf. Voorbeeld daarvan is het bieden van gelijke kansen. In de financiële dienstverlening en de bedrijfstak handel ligt het bruto uurloon van vrouwen ongeveer een kwart lager dan voor mannen. Bedrijfstakken waar die ‘gender wage gap’ heel klein of afwezig is, zijn een zeldzaamheid. Voor het bedrijfsleven als geheel ligt dit rond de 14 procent.

Economische prestaties zijn slechts een deel van de daadwerkelijke bijdrage die een bedrijf aan de maatschappij levert. Naast de genoemde gelijke kansen zijn persoonlijke ontwikkeling, baanzekerheid, de balans tussen werk en privé, gezondheid, veiligheid en klimaat eveneens van groot belang. ABN AMRO werkt momenteel aan een monitor om per sector de prestaties op deze vlakken in kaart te brengen. Want ondanks de toenemende aandacht voor het welbevinden van de werknemer maken de resultaten van de FNV-enquête eens te meer duidelijk dat op dit vlak nog veel terrein te winnen is.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• Trouw, FNV: Merendeel werknemers heeft te maken met ongezonde en onveilige werksituaties
• ABN AMRO-publicatie, Politiek moet ondernemer betrekken bij brede welvaart
• Sonny Duijn, ABN AMRO sectoreconoom, sonny.duijn@nl.abnamro.com
• Franka Rolvink Couzy, hoofd sectorresearch, franka.rolvink@nl.abnamro.com