Reflectie biedt perspectief
Op alle fronten is het een turbulent halfjaar geweest. Nog nooit is de logistieke sector zo op de proef gesteld als nu. Acute lockdown-maatregelen hebben getoond hoe kwetsbaar efficiënte ketens kunnen zijn. Maar ook is bevestigd dat logistiek een kernfunctie heeft binnen onze samenleving.
We bevinden ons in een bizarre situatie. Grote bedrijven liggen aan het infuus om te overleven. Anderen kondigen grootschalige ontslagrondes aan. Delen van de short sea sector ondervinden nog altijd grote problemen met iets cruciaals als het wisselen van de bemanning. En vele ondernemers zijn onzeker over de toekomst van hun bedrijf. Helemaal bizar is dat ‘records’ van het dagelijkse aantal nieuwe besmettingen in de Verenigde Staten in een adem worden genoemd met het beste kwartaal van de Amerikaanse beurs sinds 1998.
In Nederland zien we hier en daar kleine lichtpuntjes door de versoepeling, bijvoorbeeld in de sierteelt en horeca. Goed voor vele transporteurs die afhankelijk zijn van deze segmenten. Maar we moeten alert blijven. Het herstel is broos.
Wat is het perspectief? Hiervoor is reflectie nodig, en een gezonde dosis realisme. We zijn nog steeds zoekende naar de juiste balans tussen economie en pandemie. Het bepalen van de impact van de keuzes die daar bij horen is erg lastig en vraagt om continue monitoring.
Reflectie leert hoe belangrijk de samenwerking tussen het Outbreak Management Team en de regering is geweest. De strategie om het land door de intelligente lockdown te leiden is vaak “in lijn met het advies van het OMT” bepaald. Een voorbeeld hoe je door intensieve samenwerking met elkaar het bijna onmogelijke toch kunt bereiken.
Een andere observatie is dat ondernemers de knop snel en effectief hebben omgezet. Gedreven door sociale attentie, flexibiliteit en creativiteit. Spannend, want voor een dergelijk event zijn geen planklare oplossingen voorhanden. De steunmaatregelen door overheid en banken hebben de noodzakelijke zuurstof gegeven om de eerste klappen op te vangen. Maar realisme stelt ons de vraag in hoeverre deze steun de echte liquiditeitspositie en toekomstbestendigheid camoufleert.
Realisme en inzicht zijn bepalend voor het perspectief. De economie komt langzaamaan in de herstart modus. Het lijdt geen twijfel dat deze crisis diepe sporen nalaat. Wat zijn de structurele economische en maatschappelijke gevolgen? Gaat er een nieuwe balans ontstaan tussen welvaart en welzijn. Dit gaat zeker ook impact hebben voor de logistieke sector, wellicht ook voor uw bedrijf.
Ik noem een paar thema’s. Als eerste globalisering. De aantrekkingskracht van lage loonkosten en goedkope productielocaties heeft de besluitvorming in vele boardrooms beïnvloed. De toekomst zal ons leren hoe de pandemie toekomstige mondiale supply chains gaat veranderen. Het zou mij niet verbazen als de wegingsfactoren voor nieuwe investeringen opnieuw worden bepaald.
Ten tweede duurzaamheid en klimaatverandering. Even minder prominent op de agenda, maar dat is slechts tijdelijk. Sterker nog, de contouren van een aantal (sector)herstelplannen op nationaal en Europees niveau hebben ook juist oog hiervoor. Dit biedt een kans voor de logistieke sector om gelden die gaan vrijkomen te koppelen aan initiatieven die de duurzame transitie en innovatiekracht kunnen versnellen. Als een van de ondertekenaars van de verklaring 'Dutch businesses endorse sustainability in COVID-19 recovery' pleit ABN AMRO samen met zo’n driehonderd bedrijven voor het opnemen van duurzaamheid in de corona-herstelplannen.
We zijn halverwege 2020 en staan op een kruispunt. Gaan we terug naar de wereld die we in februari hebben achtergelaten? Of zetten we een stap in de richting van een wereld die gebouwd wordt op een nieuw en toekomstbestendig fundament. Die discussie moeten we met elkaar voeren. ABN AMRO geeft in de deze week verschenen publicatie “Nederland na corona in vier scenario’s” een voorzet. Reflectie is goed en leerzaam. Maar ondernemers zijn toekomstgericht, op zoek naar perspectief voor hun bedrijf.
Deze column is eerder geplaatst in Nieuwsblad Transport.
Over de auteur
Bart Banning is sector banker Transport en Logistiek bij ABN AMRO. Hij heeft veel contact met ondernemers en ondersteunt de sectorcollega's binnen de bank.
Lees verder in de transport- en logistieksector
Na een lastig jaar, waarin de internationale handel afnam door een snelle afbouw van overtollige voorraden, heeft de transportsector een voorzichtig herstel ingezet. Begin 2024 stegen zowel in de containervaart als in de luchtvaart de goederenvolumes. Dankzij de aantrekkende economische groei kan de sector verder herstellen. Het herstel wordt echter geremd door een lagere vraag naar bouwmaterialen. Intussen krijgt het wegvervoer de komende jaren te maken met een stapeling van milieuregels.
