Deze zomer kent nogal wat weersextremen. De planeet geeft ons een klimaatboodschap met bosbranden, hittegolven, extreme regenval en overstromingen. Op NU.nl leidde het zelfs tot een uitgebreide Q&A over ‘Waar in Europa is weinig kans op noodweer?’, inclusief ‘extreem weer’-alerts.
Inmiddels ben ik weer terug van mijn vakantie in het prachtige Slovenië. Een verblijf wat we helaas moesten afsluiten met zoveel regenval dat een deel van onze camping was weggespoeld door de naastgelegen rivier. Mijn gezin had geluk, onze kampeeruitrusting bleef gespaard en we hoefden alleen het water uit onze tent te hozen. Lastiger was het gebrek aan schoon water, aangezien de riolering was vervuild en de flessen met bronwater plots waren uitverkocht in alle supermarkten.
Weersextremen vragen om klimaatadaptief bouwen
Ook in Nederland zullen we moeten wennen aan meer frequente weersextremen. In maart lanceerden de ministeries van I&W en BZK de maatlat klimaatadaptief bouwen om onze huisvesting beter te beschermen. Een goede eerste stap om woningen klimaatbestendiger te maken en overstromingen en wateroverlast met onder meer richtlijnen te lijf te gaan. Maar er valt wel wat op af te dingen. De maatlat richt zich namelijk primair op de bouw van nieuwe woningen, terwijl jaarlijks slechts enkele procenten nieuwbouw wordt toegevoegd aan onze woningvoorraad. Ook de rol van ons rioleringsstelsel blijft onderbelicht met slechts enkele schamele aanwijzingen om nieuwe riolering anders te ontwerpen.
Rioleringsstelsel nog onder de radar
Aandacht voor ons bestaande rioleringsstelsel is ontzettend belangrijk bij het te lijf gaan van weersextremen. Het is er nooit op ontworpen om veel neerslag in korte tijd te verwerken, water te bergen of af te voeren naar open water. Wateroverlast zorgt bovendien voor het overstromen van riolen en dat geeft een extra uitdaging op plekken met een gemengd riool. Vuil afvalwater wordt dan gemengd met regenwater. We moeten voorkomen dat we straks net als de Engelsen en Fransen vaker in onze eigen poep zwemmen.
Slimme rioolvervanging het devies
Ons 150.000 kilometer tellende rioolstelsel is grotendeels na de Tweede Wereldoorlog aangelegd en moet dringend vervangen worden. Ik pleit daarom voor een ‘minister van Ondergrond’ die hier in het nieuwe kabinet de tanden in gaat zetten. Slimme rioolvervanging met aansluiting op groen voor infiltratie en een gescheiden circuit voor regenwater is het devies. Anders verspillen we straks miljarden aan het verduurzamen van woningen en wijken, terwijl deze bij overstromingen worden beschadigd en worden geconfronteerd met vervuild water.
Deze column is eerder verschenen in Cobouw op 18 augustus 2023
Over de auteur
Leontien de Waal is sectorbanker Bouw. Zij volgt de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de gebouwde omgeving. Haar ervaring en netwerk, aangevuld met kennis uit de studie Master City Developer (gebiedsontwikkeling), brengt ze in bij klanten van ABN AMRO.
Lees verder in de bouwsector
De Nederlandse bouwsector behoorde de afgelopen jaren tot een van de best presterende sectoren, ondanks verschillende uitdagingen waar de sector mee te maken heeft. Voorbeelden zijn het stikstof-dossier, de forse prijsverhogingen van energie en bouwmaterialen en ook de personeelstekorten. Gedreven door trends, innovaties en wet- en regelgeving groeit de relevantie van thema’s als duurzaamheid en milieu-impact en zoekt de sector zijn weg naar een nieuw evenwicht.
