Terwijl iedereen het nieuwste IPCC-rapport aanhaalt, waaruit blijkt dat anderhalve graad opwarming alleen kan worden voorkomen bij veel ambitieuzere acties en flinke inzet van technologie om CO₂ te reduceren, blijft het oorverdovend stil over het onderwerp water. Bijzonder, want zes wetenschappers van Deltares, ons nationale kennisinstituut op het gebied van water, hebben meegewerkt aan het IPCC-rapport.
In de week van 21 maart vond de VN-Waterconferentieplaats in New York. Nederland is samen met Tadzjikistan organisator. Ook op Wereldwaterdag hoorden we er weinig over, behoudens de op een hand te tellen berichten van serieuzere media.
Water is meer dan overstromingsrisico’s
We benaderen het onderwerp water nog veel te eng. We kennen allemaal de overstromingen in Limburg als illustratie van de schade die klimaatverandering en CO₂-uitstoot kunnen veroorzaken. We vergeten ondertussen de toenemende schaarste aan zoetwater en drinkwater door klimaatverandering. We vinden het vervelend als we onze tuin niet kunnen sproeien met drinkwater in steeds drogere zomers, maar waterbeheer leggen we vooral neer bij de waterbedrijven en het waterschap.
Waterschaarste neemt toe
Alleen al in 2019 kreeg 38 procent van de bevolking in de Europese Unie te maken met waterschaarste, had deze schaarste betrekking op 29 procent van het EU-landoppervlak en bedroegen de kosten van droogte tussen de 2 en 9 miljard euro. Het Copernicus Instituut waarschuwt dat we ons moeten klaarmaken voor een nog drogere zomer in 2023.
Bouw moet verder kijken dan energieverbruik en circulair bouwen
Waterschaarste is geen exclusieve uitdaging voor de gebouwde omgeving, iedere sector moet handelen. Om klimaatverandering af te remmen is het zinvol om CO₂-uitstoot te reduceren door minder energie in gebouwen te verbruiken en door te bouwen met circulaire en biobased materialen. En hopelijk kijken we in 2050 trots terug op het behalen van de gestelde doelen. Maar voor die tijd zijn bepaalde gebieden mogelijk al zo verdroogd dat ze als bouw- en woonlocatie totaal ongeschikt zijn.
Duurzaam watergebruik randvoorwaarde om te bouwen
We moeten daarom de blinde watervlek snel wegpoetsen door onze waterconsumptie van 129 liter per persoon per dag te verminderen en te zorgen voor meer groen dat water kan vasthouden in de woonomgeving. Vitens is onlangs al gestart met een toets op duurzaam watergebruik die bepaalt of een bedrijfsgebouw een wateraansluiting krijgt. Laat de waterhuishouding niet de Achilleshiel van de bouw worden, wanneer we alle andere problemen hebben opgelost.
Deze column is eerder verschenen in Cobouw op 27 maart 2023
Over de auteur
Leontien de Waal is sectorbanker Bouw. Zij volgt de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de gebouwde omgeving. Haar ervaring en netwerk, aangevuld met kennis uit de studie Master City Developer (gebiedsontwikkeling), brengt ze in bij klanten van ABN AMRO.
Lees verder in de bouwsector
De Nederlandse bouwsector behoorde de afgelopen jaren tot een van de best presterende sectoren, ondanks verschillende uitdagingen waar de sector mee te maken heeft. Voorbeelden zijn het stikstof-dossier, de forse prijsverhogingen van energie en bouwmaterialen en ook de personeelstekorten. Gedreven door trends, innovaties en wet- en regelgeving groeit de relevantie van thema’s als duurzaamheid en milieu-impact en zoekt de sector zijn weg naar een nieuw evenwicht.
