De duurzame reis van Zeeman: “We stellen ons kwetsbaar op”
Een goed en verantwoord gemaakt T-shirt voor een spotprijs van €2,99? Volgens textielketen Zeeman kan het. Met een flinke dosis nuchterheid en zuinigheid bewijst het oer-Hollandse familiebedrijf dat duurzaamheid niet duur hoeft te zijn.
Zeeman – voor de tweede keer op rij genomineerd voor de ABN AMRO Sustainable Retailer of the Year – gelooft in de kracht van eenvoud. Dat zie je overal terug: van de eenvoudige ontwerpen tot direct inkopen bij de fabriek zonder tussenschakels. Manager CSR & Quality Arnoud van Vliet: “We willen complexiteit bestrijden.”
Denk je aan Zeeman dan denk je waarschijnlijk niet direct aan duurzaamheid. Toch zit het diep verankerd in het familiebedrijf. Al noemen ze het zelf liever zuinig. “Als familiebedrijf zijn we van origine zuinig op onze middelen” vertelt Arnoud van Vliet. “Maar ook zuinig op de mensen die voor ons werken, het milieu en de maatschappij. De intrinsieke motivatie om maatschappelijk verantwoord te ondernemen is er. Daarom kwam ik 10 jaar geleden als mvo-manager ook in een gespreid bedje terecht. Er was bijvoorbeeld al een mvo verslag. Ik werd aangesteld om het beleid te coördineren.”
Complexiteit bestrijden
Naast zuinig is het bedrijf ook nuchter. Zo gelooft Zeeman dat dingen beter worden als je ze eenvoudig maakt. Geen poespas dus. “We willen complexiteit bestrijden”, vertelt Van Vliet. “Zo werken we met eenvoudige ontwerpen, laten we alles in grote hoeveelheden maken in weinig varianten, kopen we direct in bij fabrieken waar we al jaren mee samenwerken en gebruiken we geen dure verpakkingen. Door alles zo eenvoudig mogelijk te organiseren, kunnen we zowel goedkoop als verantwoord produceren.”
Ketentransparantie
In de 10 jaar dat Van Vliet voor Zeeman werkt heeft de textielketen grote stappen gezet op het gebied van ketentransparantie. Zo maakte Zeeman in 2019 al haar productielocaties openbaar op de website. Voor Van Vliet is ketentransparantie één van de basisprincipes van maatschappelijk verantwoord ondernemen: “Door volledig transparant te zijn over onze productieketen en de bijbehorende dilemma’s stellen we ons kwetsbaar op. Dat stelt anderen in staat om iets van ons te vinden en daar vragen over te stellen.”
Fair Wear klachtensysteem
Ook werd Zeeman in 2019 als eerste discount retailer lid van Fair Wear, een ngo die productielocaties van retailers grondig controleert. “Fair Wear beschikt over de juiste tooling, expertise en lokale teams om audits heel gedetailleerd uit te voeren”, vertelt Van Vliet. “Daarnaast werken ze met een effectief klachtensysteem. Op al onze productielocaties hangt een poster met daarop de rechten van de medewerkers en het nummer van Fair Wear. Medewerkers kunnen dat nummer anoniem bellen als ze een klacht hebben. Fair Wear beoordeelt de klacht en daarna moeten wij aan de slag. Ook worden de klachten publiekelijk gerapporteerd. Dat is heel dubbel. Natuurlijk wil je liever geen klachten, maar zo kun je ze wel aanpakken. Bovendien heb je een direct lijntje met de mensen in de fabriek waar je het uiteindelijk voor doet.”
Controle op toeleveranciers
Zeeman zit dus bovenop de arbeidsomstandigheden van haar directe leveranciers. De focus ligt nu op het in kaart brengen van de toeleveranciers van deze fabrieken. En dat is volgens Van Vliet een stuk complexer: “Met onze directe leveranciers focussen we op langetermijnrelaties, met veel fabrieken werken we al jaren samen. Want alleen als je op de lange termijn commit, kun je echt werken aan verbeteringen. Het is echter een stuk lastiger om grip te krijgen op de leveranciers daaronder, zoals de spinnerijen en ververijen. Deze wisselen nog al eens, hoe houd je dan de controle? Daar zijn we op dit moment volle bak mee bezig.”
Verkoop en inzameling van tweedehands kleding
Naast ketentransparantie staat ook circulariteit hoog op de agenda. Dit jaar zette Zeeman de eerste stappen met de Resale pilot: de verkoop en inzameling van tweedehands kleding in samenwerking met kringlooporganisatie Het Goed. Klanten kunnen in 50 winkels kleding inleveren en in 6 winkels tweedehands kleding kopen. Van Vliet is enthousiast over de pilot: “Het wordt omarmd door de winkels en onze klanten. Op dit moment brengen we in kaart welke kledingstukken goed verkopen en hoe we de logistieke processen aan de achterkant kunnen optimaliseren. Dit jaar nog gaan we de pilot evalueren, het doel is om deze uit te rollen naar onze grotere winkels waar genoeg ruimte is om de items te presenteren. ” Volgens Van Vliet bijten de reguliere collectie en de Resale collectie elkaar niet: “Ons reguliere assortiment focust op basics, terwijl de Resale collectie bestaat uit wisselende, unieke items. Veel van onze klanten lopen elke week even binnen in de winkel en vinden het leuk om verrast te worden. Die combinatie werkt dus heel goed.”
Vreemde eend in de bijt
Zeeman heeft voor de tweede keer een nominatie voor de ABN AMRO Sustainable Retailer of the Year op zak. Vorig jaar was de textielketen samen genomineerd met het circulaire jeansmerk MUD Jeans en Fairphone, bekend van de duurzame smartphones. “Als textieldiscounter zijn we dan natuurlijk de vreemde eend in de bijt”, vertelt Van Vliet. “Ik vind jonge, duurzame bedrijven als MUD Jeans ontzettend inspirerend en ben natuurlijk ook weleens jaloers dat zij in één keer alles goed kunnen doen. Als traditioneel bedrijf met 8.000 medewerkers en honderden leveranciers heb je een heel ander vertrekpunt om te werken aan duurzaamheid. Maar je hebt ook een andere mate van impact. Zo bedienen we een hele grote groep mensen, ook degenen die niet de luxe hebben om meer geld uit te geven aan een duurzaam product.”
Ontdek meer verhalen van ondernemers
Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze ondernemersverhalen en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.
Lees verder in de retailsector
De winkel van vandaag is meer dan alleen een voorraadkast. Het biedt klanten advies en inspiratie en is de plek om in contact te zijn met klanten. Door de Oekraïne crisis en forse inflatie is het consumentenvertrouwen sterk gedaald en dit beïnvloedt het consumentengedrag. Retailers kampen daarnaast met forse kostenstijgingen op het gebied van inkoop, huur, personeelskosten, covid herstelbetalingen en energie. De omstandigheden blijven ook na covid voor veel retailers uitdagend.
