Complexiteit logistieke ketens maakt data delen lastig

Meestal werkt Paul Ham vanuit zijn kantoor op de ECT Delta-terminal op de Maasvlakte. Op deze dinsdagmiddag is hij even op kantoor in de Delftse Poort in hartje Rotterdam. De dertigste verdieping biedt een fraai uitzicht op de Erasmusbrug en het centrum van de stad. Hier heeft ECT kantoorruimte gehuurd waar gewerkt wordt aan nieuwe digitale dienstverlening. "We ontwikkelen hier onze nieuwe dataproposities", legt Ham uit.

"Nou, voorlopig kost het alleen maar geld. We willen onze dienstverlening op het gebied van data wel onderdeel maken van ons commerciële dienstenpakket. We worden benaderd door allerlei logistieke partijen voor informatie en dienstverlening. Ze willen vooral precies weten wanneer een container kan worden opgehaald bij de terminal. Iedereen wil graag data krijgen. Helaas is data delen in de praktijk complex. Logistieke ketens zijn ontzettend ingewikkeld geworden. Er zijn heel veel partijen betrokken bij de 10.000 tot 15.000 containers die hier dagelijks geladen en gelost worden, maar we hebben bijna nooit een contract met de partij die de container komt ophalen. Dat maakt het ingewikkeld, want je moet goed weten met wie je welke informatie deelt. Vanwege commerciële en uit veiligheidsoverwegingen moet dat honderd procent waterdicht zijn."

"Ons doel is om voorspellende informatie te leveren", zegt Bart van Riessen, die ook bij ECT werkt en een proefschrift schreef over het plannen van containertransport. "Logistieke partijen willen graag bijvoorbeeld al zeven dagen van tevoren weten wanneer ze een container kunnen ophalen van de terminal. Er zitten echter allerlei onzekerheden in het proces. Het schip kan later aankomen dan gepland, maar het tijdstip van lossen hangt ook af van de precieze locatie van de container op het schip. Bij de grootste schepen, die ruim 20.000 containers kunnen vervoeren, kan het laden en lossen meerdere dagen duren. We proberen op basis van data te voorspellen wanneer de container kan worden opgehaald op de terminal. Dat is lastig, want wij beschikken over heel weinig data. We weten uiteraard van welke rederij de container is, maar we weten niet wie de ladingbelanghebbende is en welk transportbedrijf de container komt ophalen."

Ham: "Verladers en logistieke dienstverleners benaderen ons niet voor niets voor informatie. Door betere data te gebruiken kan de logistiek voorspelbaarder en betrouwbaarder worden. Dat heeft op zichzelf al toegevoegde waarde. Voor bijvoorbeeld een winkelketen die een actie heeft, is het zaak dat de container op tijd afgeleverd wordt. In een ander geval gaat het om hoogwaardige producten die snel vervoerd moeten worden, bijvoorbeeld blauwe bessen. Als zo’n container pas een dag later kan worden opgehaald, is de lading flink in waarde gedaald. De logistieke keten moet betrouwbaar zijn en de juiste informatie is daarbij essentieel."

"In de binnenvaart speelt het issue over wachttijden in de havens. Er wordt naar oplossingen gezocht om de binnenvaartketen te verbeteren. Wij bieden nu, als een van die oplossingen, de garantie dat binnenvaartschippers binnen een bepaald tijdsvenster de lading kunnen afhalen. Daar hangt wel een prijskaartje aan, en daar is veel discussie over geweest. Als logistiek niet betrouwbaar en niet voorspelbaar is, zorgt dat elders in de bedrijfsvoering van de verlader vaak voor allerlei verborgen kosten. Betrouwbaarheid en voorspelbaarheid mogen dan ook best een prijs hebben. De wereld is immers veranderd. Tientallen jaren geleden wist je wanneer een container kon worden opgehaald, maar toen was de schaal veel kleiner en deden we geen 10.000 tot 15.000 containers per dag."

"Ja, dat komt ook doordat er te weinig differentiatie is in de logistiek. Als alle dienstverlening ongeveer hetzelfde is, kijk je haast vanzelf alleen naar de prijs. Wij willen daarom door middel van data transparantie en toegevoegde waarde bieden. Als we zichtbaar maken welke keuzes er zijn, kan de logistiek beter differentiëren qua dienstverlening en tarieven. Te lang heeft de logistiek zich in duizend bochten gewrongen om tegen lage tarieven aan onrealistische eisen te voldoen. Dat gaat ons opbreken. Het is tijd voor nieuwe dienstverlening. Wil je dat je container sneller of betrouwbaarder wordt geleverd? Prima, maar daar hangt wel een prijskaartje aan. Als het je niet uitmaakt, betaal je minder."

"Voor ons biedt iShare meerdere mogelijkheden om data te delen met veel verschillende partijen in de logistiek. Dat betreft identificatie en authenticatie, autorisatie en het delegeren in de keten. Identificatie gaat om de vraag: wie ben je? Authenticatie wil zeggen: ben je werkelijk wie je zegt te zijn? Autorisatie geeft antwoord op de vraag welke data je mag zien. De sleutel zit tenslotte in het delegeren, ofwel het delen van data met andere partijen in de keten. Stel dat een logistieke dienstverlener een container moet ophalen, maar de rit uitbesteedt aan een ander bedrijf. Hoe kan die makkelijk over de gegevens van de container beschikken, zonder dat die data overal rondzwerven? De data moeten dus op een veilige manier worden gedeeld. Voor die uitdagingen biedt iShare een oplossing; een vergelijkbaar systeem bestaat nog niet. Wij vinden het een goed initiatief en gaan er dus mee aan de slag. Veel andere partijen in de haven zijn er ook mee bezig. Er is hier veel innovatie en er komt hier veel bij elkaar, dus het zou best eens kunnen slagen."

Lees verder in de transport- en logistieksector

Na een lastig jaar, waarin de internationale handel afnam door een snelle afbouw van overtollige voorraden, heeft de transportsector een voorzichtig herstel ingezet. Begin 2024 stegen zowel in de containervaart als in de luchtvaart de goederenvolumes. Dankzij de aantrekkende economische groei kan de sector verder herstellen. Het herstel wordt echter geremd door een lagere vraag naar bouwmaterialen. Intussen krijgt het wegvervoer de komende jaren te maken met een stapeling van milieuregels.

Bekijk alle artikelen