Waterstof kan ideale buffer voor energievoorziening zijn

“Ons toekomstige energiesysteem draait op energie uit zon en wind. Anders dan met een gascentrale kun je de zon of wind niet even aan of uit zetten. Dan is waterstof ideaal als flexibele buffer. Met een overschot aan groene stroom kun je waterstof maken. Die kun je gebruiken of opslaan en later terug converteren naar stroom. Zo blijven vraag en aanbod in balans. Daarnaast is waterstof essentieel voor industrieën die verwarming op hoge temperaturen nodig hebben. Dat red je niet met elektriciteit. Hetzelfde geldt voor zwaar transport over lange afstanden. En denk aan sectoren die nu aardgas als grondstof gebruiken, zoals de kunstmestproductie. Voor veel sectoren is waterstof het enige alternatief.”

“Toen ik nog politica en bestuurder was, kregen we in Noord-Nederland te maken met een grote crisis door de aardbevingen. We zijn toen met veel partijen om tafel gegaan, zoals de industrie en kenniscentra, en hebben een plan gemaakt voor een alternatief voor gas. Ik merkte hoe goed het werkt om dit met veel verschillende partijen te doen. Hoe dit helpt in het meenemen van iedereen. Dat het ervoor zorgt dat iedereen zijn rol weet. Dat is ook op andere plekken nodig, dus dat is wat ik tegenwoordig doe. Ik ben best een idealistische hippie, maar iets moet wel goed werken. Iedereen wil een betere wereld, maar hoe regel je zoiets?”

“Veel bedrijven zijn aan het zoeken. Ze zien dat ze moeten verduurzamen en willen graag. Ze zeggen echter ook dat ze dan wel de mogelijkheid moeten krijgen. Als ze een windmolen of een zonnepark willen neerzetten, krijgen ze van de omgeving te horen dat het niet mooi is. En er komt ook nog geen waterstof door de leidingen. Dan houdt het voor veel bedrijven op. Wat goed werkte in Groningen, is dat we met volle overtuiging zeiden: we gaan het met elkaar regelen. Het gevoel dat een overheid naast je staat of achter je staat. Duidelijkheid over wat er gaat gebeuren en waar het naartoe gaat. Dat is echt nodig.”

“Het politieke klimaat is wel veranderd ten gunste van groene waterstof. Maar we moeten nu grote klappers gaan maken. Veel wind op zee en het verduurzamen van de grote industrieën. Dat is overzichtelijker dan woonhuizen één voor één aardgasvrij maken en bovendien meteen een hele grote stap. Daardoor zal de prijs van groene waterstof ook snel naar beneden gaan. Waar we nu politiek tegenaanlopen is het gebrek aan durf. De overheid zal als het ware een final investment decision moeten nemen, voordat de business case helemaal rond is. Dat is spannend; toch hebben we geen tijd meer om te polderen. We zitten in een crisis en dat vraagt om een crisisaanpak.”

“Om de hele keten voor groene waterstof, zoals de infrastructuur, snel van de grond te krijgen, hebben we andere beleidsinstrumenten nodig. Financieel en op het gebied van regelgeving. Vergunningstrajecten duren nu te lang. Natuurlijk moeten dingen zorgvuldig gaan. Maar waarom ben je jaren bezig met een windmolen, als we haast hebben? Als Nederland hebben we zulke goede kaarten in handen, bijvoorbeeld doordat we onze aardgasinfrastructuur grotendeels kunnen hergebruiken. Dan moeten we het nu wel laten zien, anders zijn we alsnog te laat.”

“Je komt niet tot een nieuw systeem door op de oude manier te blijven werken. Dat geldt niet alleen voor Nederland. Veel van onze groene waterstof zal straks uit zonnige landen komen, zoals Namibië en Saudi-Arabië. Hoe gaan we ervoor zorgen dat die productie okay gaat? Dat de inwoners daar er ook baat bij hebben? Bovendien zullen de geopolitieke machtsverhoudingen flink veranderen, als de hele wereld van fossiel overstapt op waterstof. Dat dit goed verloopt is precies waar ik met Impact Hydrogen een bijdrage aan wil leveren. Nederland kan hier als kennisland en handelsland sowieso een grote rol in spelen.”

“Iets waar we het nog niet over gehad hebben is draagvlak in de maatschappij. Zelfs mensen die pal achter de energietransitie staan, vinden het soms ineens moeilijk als de veranderingen in hun eigen omgeving plaatsvinden. Of als het geld kost. Dat is begrijpelijk, want de meeste mensen zijn van nature gewoontedieren. Aan de ene kant zullen we met elkaar moeten accepteren dat er een grens aan groei zit. Dat we nu eenmaal veel energie gebruiken en dat sommige dingen duurder worden of niet meer kunnen. Aan de andere kant is er ook hier een rol voor de overheid. Die kan stimuleren dat industrieën op een duurzame manier produceren. Mensen kunnen dan nog steeds dezelfde spullen kopen, maar dan duurzaam. Groen leven is makkelijker, als het makkelijk gemaakt wordt.”

“Nederland kan vooroplopen met groene waterstof. We hebben de kennis in huis en hebben een wereldwijd handelsnetwerk. Vergroenen is ook allang geen kwestie meer van ‘of’; het is een kwestie van ‘wanneer’. Dit is dan ook het moment voor bedrijven om vooruit te kijken. Kun je je eigen overtollige energie opslaan in een batterij? Je eigen zonnepark balanceren met waterstof? Kun je waterstof gaan inzetten voor je zwaar transport? En kijk naar je keten. Hoe duurzaam verloopt de productie van je grondstoffen? Wie nu ervaringen durft op te doen, heeft straks een enorme voorsprong.”

Nienke Homan sprak ook over groene waterstof tijdens onze Energy Transition Thursday. Bij deze sessies ontleden specialisten uit de branche telkens één aspect van de energietransitie. Bekijk voor meer informatie de volledige uitzending van Energy Transition Thursday over groene waterstof.

Lees meer verhalen van ondernemers in de energiesector

Overweegt u een eigen onderneming, staat u aan de rand van het opstartproces of wilt u eens een kijkje nemen in de keuken van een ander? Duik in onze ondernemersverhalen uit de energiesector en haal inspiratie en tips uit de ervaringen die ondernemers delen.

Meer ondernemersverhalen in de energiesector