Beursgang dwingt Airbnb tot overleg met steden

De beursgang van het platform, dat bemiddelt in korte verhuur van appartementen aan toeristen, ligt niet zo voor de hand als het lijkt. Doorgaans gaat een bedrijf naar de beurs om nieuw eigen vermogen aan te trekken voor het doen van investeringen. Bij Airbnb is dit niet nodig. Het bedrijf heeft enkele miljarden aan kasreserves, zo tekende The Wall Street Journal op, en kan daar voorlopig op teren.

Bovendien heeft Airbnb volgend jaar nog niet de omvang die topman Brian Chesky noodzakelijk acht voor zijn beursfonds. Eerder hintte hij erop dat hij eigenlijk wilde wachten tot het bedrijf honderden miljarden dollars waard zou zijn. Dat maakt het makkelijker om op de beurs te concurreren met giganten als Microsoft, Apple, Amazon, Google en Facebook.

Airbnb maakt nog lang geen deel uit van dit exclusieve clubje: de huidige waarde wordt rond de 38 miljard dollar geschat. Bij een investeringsronde een paar jaar geleden kwam de waarde uit op 30 miljard dollar, waaruit blijkt dat de waardering niet meer explosief stijgt.

Het heeft er daarom de schijn van dat de beursgang vooral bedoeld is om de zittende eigenaren tevreden te stellen. Zij kunnen de sterk gestegen waarde van hun belang volgend jaar gaan verzilveren. Een bijeffect van een beursgang is wel dat Airbnb nog meer onder een vergrootglas komt liggen dan nu. Van een beursgenoteerd bedrijf wordt immers meer transparantie vereist.

Juist onder dat vergrootglas moet het platform een antwoord vinden op spanningen in steden als San Francisco, Parijs, Barcelona en Amsterdam, waar het toerisme dermate snel gegroeid is dat gesteld wordt dat de inwoners hun stad niet meer herkennen. Schrikbeeld is Venetië, waar in dertig jaar als gevolg van het explosieve toerisme de lokale bevolking halveerde. Omdat te voorkomen dat privéwoningen op te grote schaal aan toeristen worden verhuurd, is het belangrijk te weten wie waar slaapt. Het hotelaanbod is te reguleren, maar dat geldt veel minder voor de appartementen die via Airbnb en vergelijkbare platforms worden verhuurd, eenvoudig omdat het zicht hierop minder helder is.

Airbnb ligt op daarom ramkoers met een aantal gemeenten en dat geeft een risico voor aandeelhouders. Beperkende maatregelen aan verhuur kunnen een rem op de groei van het bedrijf zetten. In San Francisco viel de groei van het platform in 2017 tijdelijk stil omdat niet bij de overheid geregistreerde verhuurders weggehaald werden, zo beschrijft hoofdonderzoeker Jeroen Oskam van hotelschool The Hague in zijn boek over het platform. In Amsterdam, waar Airbnb ten opzichte van hoteliers 12 procent marktaandeel heeft, groeide het aantal overnachtingen vorig jaar niet, mede omdat de maximum toegestane verhuurtermijn werd verkort en een meldplicht van kracht werd. Bij een totaalverbod zou Airbnb verder van huis zijn.

‘Overtoerisme’ kan tegelijk een kans zijn voor Airbnb om een nieuwe fase in te gaan en samen met overheden op te trekken bij het spreiden van toerisme door aanbieders buiten drukbezochte gebieden meer aandacht te geven in de zoekresultaten. Daar heeft het bedrijf ook aandacht voor, bijvoorbeeld via het ‘Community Tourism Programme’, maar hier kan het veel meer op inzetten. Als hoogwaardig techbedrijf kan Airbnb zijn aanbod ieder moment aanpassen. In straten of wijken waar vanwege de leefbaarheid of een woningtekort grote weerstand is tegen extra toeristen, kan het bedrijf eventueel een ‘stop’ zetten.

Dat betekent onder meer dat Airbnb dan al zijn data met overheden moet delen. Dat lijkt nu een heet hangijzer. Het werpt mogelijk een hogere drempel op voor nieuwe verhuurders, maar geeft overheden wel de gelegenheid eindelijk een integraal beleid te voeren waarin ook hotels en andere accommodaties worden betrokken. Het zou een gedurfde stap zijn die de waarde van Airbnb op korte termijn mogelijk onder druk zet, maar op lange termijn voorkomt dat de verdere groei van toerisme leidt tot een totaalverbod op tijdelijke verhuur van appartementen. ‘Mensen samenbrengen’, luidt het huidige motto van Airbnb. Het nieuwe motto zou dan weleens ‘Mensen samenbrengen met oog voor de omgeving’ kunnen worden.

In Headlines & Insights geeft ABN AMRO duiding bij het nieuws.

• FD.nl, Airbnb bevestigt eindelijk: beursgang in 2020
• Sonny Duijn, ABN AMRO sectoreconoom, sonny.duijn@nl.abnamro.com
• ABN AMRO-publicatie, Zet maatschappelijke onvrede een rem op toerisme?