Achterblijven in hoogtijdagen
De vlag kan uit voor de Nederlandse bouwsector, we bouwen onszelf naar het hoogste punt. Al vier jaar liggen de groeipercentages in de bouwsector structureel boven de groei van de Nederlandse economie. Een beeld dat we ondertussen herkennen uit de kranten en van de televisie; de jubelverhalen vieren hoogtij. Nog even en we groeien over de top van begin 2009 heen.
Download het volledige rapport
(Ziet u geen download of kunt u het rapport niet downloaden? Upgrade uw browser dan naar de meest recente versie.)
Natuurlijk, er zit nogal wat variatie tussen de verschillende deelnemers in de bouwkolom. Maar over de hele linie genomen gaat het met de omzetten wel goed. Dat zie je ook terug in de orderportefeuilles die elke maand records breken.
De crisisjaren lijken verder weg dan ooit. Maar vrijwel alle bedrijven hebben het zwaar gehad in de crisis. Nu pas zijn de financiële ratio's zich aan het herstellen en het blijft vaak dun. In een markt met sterk stijgende prijzen kan een onverwachte vergissing of een miscalculatie je dan extra duur komen te staan. Dat is voor u als ondernemer in de bouw niets nieuws. Ondanks de hoogconjunctuur heeft menig (hoofd)aannemer nu alweer een risicovol verlies in de boeken staan.
Waarom presteren sommige bouwbedrijven bovengemiddeld?
Als we als bank onze eigen portefeuille met bouwrelaties kritisch bekijken, dan zien we veel onderlinge verschillen. Er zijn bedrijven die het zelfs op het dieptepunt van de crisis (relatief) goed hebben gedaan. Die hun financiële ratio's op orde hebben en nu nog krachtiger worden. Die ruimte hebben om te investeren en te innoveren, en dat ook doen. Wij zijn op zoek gegaan naar die bedrijven in onze portefeuille én daarbuiten die bovengemiddeld goed presteren. Bouwers en installateurs waar alles net iets beter lijkt te gaan. Dit leverde het een serie mooie gesprekken op met gepassioneerde ondernemers die hun lessen graag delen. Is het de innovatie die ervoor gezorgd heeft dat sommige bedrijven in de bouw en installatiesector het beter doen? Of zijn er andere methodes om de winstgevendheid te verhogen?
Innovatie is cruciaal
Uit de interviews komt naar voren dat innovatie voor de succesvolle bouw- en installatiebedrijven van groot belang is. De eerste belangrijke factor is het besteden van tijd en aandacht aan innovatie: zet het op de agenda. Bouw- en installatiebedrijven houden zich vooral bezig met procesinnovatie, omdat dit bruikbaar is bij meerdere projecten. Deze vorm van innovatie zorgt voor learning on the job; de processen worden elke keer net iets beter in plaats van alles in één keer goed of helemaal anders. Hier kan iedereen in je bedrijf mee bezig zijn, het is het dagelijks werk. Ook kan je meteen met procesinnovatie beginnen, het vergt geen lange adem zoals productinnovatie. Daarnaast levert het sneller wat op en kost het minder geld om in het bedrijf door te voeren. Hierdoor heeft procesinnovatie niet de nadelen die voor productinnovatie gelden.
Een tweede belangrijke factor waar succesvolle bouw- en installatiebedrijven veel mee bezig zijn, is een efficiënte voorbereiding en een effectief bouwproces. Hierin is een belangrijk deel procesinnovatie, maar wel met de juiste hulpmiddelen (zoals Bouw Informatie Modellen (BIM)). Belangrijk doel hiervan is het verbeteren van de samenwerking en het verlagen van de faalkosten. Hiermee kun je het rendement verhogen.
Samenwerking zorgt voor hogere kwaliteit en lagere kosten
De derde factor die de bedrijven noemen is samenwerking. Langdurige samenwerking met dezelfde opdrachtgevers en leveranciers zorgt voor hogere kwaliteit en minder kosten. De leercurve die bij een project doorgelopen wordt, kan je pas te gelde maken bij volgende projecten. Gebrekkige samenwerking kan innovatie juist in de weg staan. Dan gaat kostbare tijd verloren aan andere zaken.
Personeel allesbepalende factor
De allesbepalende factor die dit mogelijk maakt is het personeel. Om invulling te kunnen geven aan innovatie, procesbeheersing en samenwerking is goed gekwalificeerd en gemotiveerd personeel onmisbaar. Tegelijkertijd kan innovatie er ook voor zorgen dat je dit personeel kunt aantrekken. Innovatie kan daarmee wel eens de factor worden waarmee bouwbedrijven de komende tijd werknemers kunnen overhalen om voor hen te komen werken. Dit is hard nodig in een tijd van schaarste en vergrijzing én in een economische hoogconjunctuur die nog wel even lijkt aan te houden.
Meer informatie
Lees hier het volledige rapport ‘Achterblijven in hoogtijdagen’.
Lees verder in de bouwsector
De Nederlandse bouwsector behoorde de afgelopen jaren tot een van de best presterende sectoren, ondanks verschillende uitdagingen waar de sector mee te maken heeft. Voorbeelden zijn het stikstof-dossier, de forse prijsverhogingen van energie en bouwmaterialen en ook de personeelstekorten. Gedreven door trends, innovaties en wet- en regelgeving groeit de relevantie van thema’s als duurzaamheid en milieu-impact en zoekt de sector zijn weg naar een nieuw evenwicht.
