ESG-beleggen: Rendement, regelgeving en de rol van Trump

ESG-beleggen staat de afgelopen jaren in groeiende belangstelling. Desondanks zijn er ook twijfels en is er soms kritiek. In dit stuk lopen we die één voor één langs. Zo bestaat er twijfel over de financiële resultaten van beleggen met ESG-criteria en kritiek dat keuzes soms subjectief of tegenstrijdig lijken. In de VS leeft daarnaast de angst dat politieke motieven soms de doorslag geven en dat de herverkiezing van Donald Trump kan zorgen voor een verandering in de duurzaamheidsagenda.

ESG-beleggen is in opkomst sinds beleggers zich meer bewust zijn van de negatieve impact die bedrijven hebben op het milieu en de samenleving alsook de rol die bedrijven kunnen spelen bij het oplossen van de problematiek. Dit bewustzijn creëert een vraag naar beleggingen die niet alleen winstgevend zijn, maar ook bijdragen aan het oplossen van milieu- en sociale problemen.

Toch is de opkomst van ESG-beleggen niet alleen te verklaren vanuit dit bredere bewustzijn onder beleggers. Ook vanuit regelgeving is er een duidelijke beweging te zien. Zo erkennen overheden het belang van duurzaamheid. Initiatieven zoals de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) en de Taxonomie voor Duurzame Activiteiten van de Europese Unie (EU) stimuleren transparantie en duurzame investeringen. Ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) speelt een belangrijke rol. Deze wetgeving verplicht grote bedrijven om gedetailleerde rapportages te verstrekken over duurzaamheid, waardoor onder andere beleggers beter geïnformeerd beslissingen kunnen nemen.

ABN AMRO heeft een lange geschiedenis met betrekking tot ESG-beleggen en het integreren van duurzaamheid in de bedrijfsvoering. De bank begon zich al in de jaren negentig te richten op investeringen met een ESG-oogmerk en heeft sindsdien verschillende initiatieven en producten ontwikkeld om dit te bevorderen. In 2005 startte de bank een joint venture met Triodos en al snel introduceerde ABN AMRO specifieke beleggingsproducten, zoals het Celcius Emerging Markets fund en Privium Alternative investments. Sindsdien heeft de bank het aanbod uitgebreid en blijft ze zich inzetten voor het bevorderen van duurzaamheid in de financiële sector. ABN AMRO streeft ernaar om duurzame praktijken te integreren in al haar diensten en producten.

Een veel gehoorde zorg van beleggers is of ESG-beleggen niet ten koste gaat van rendement. Het antwoord is niet altijd eenduidig. Er zijn vele onderzoeken op dit vlak. Een overgrote meerderheid van deze onderzoeken toont aan dat ESG-beleggen op lange termijn kan leiden tot stabiele en zelfs betere resultaten. En onze ervaring met de eigen mandaten onderschrijft dit bovendien.

Een andere opmerkelijke ontwikkeling is dat ESG-beleggen niet overal met open armen wordt ontvangen, integendeel. In sommige Republikeinse staten in de VS is er wetgeving die pensioenfondsen verbiedt te beleggen in fondsen die bijvoorbeeld de olie- en gasindustrie uitsluiten. Dit is het resultaat van een lobby van conservatieve denktanks en de fossiele industrie. Zij zien ESG-beleggen als een aanval op de economie en de vrijheid van keuze. In staten als Texas en Alabama is ESG-beleggen zelfs uberhaupt verboden. Tegenstanders noemen ESG-beleggen 'woke kapitalisme': een containerbegrip voor investeringen die worden gestuurd op progressieve thema’s, zoals de strijd tegen klimaatverandering of voor meer gelijkheid en inclusie.

Fondshuizen hebben hier inmiddels een antwoord op geformuleerd. Immers, als het gaat om financieel rendement, dan is het voor het beleggingsresultaat van belang elk risico mee te wegen in de investeringsbeslissing, zo ook klimaat-, maatschappelijke en governance-risico's, oftewel ESG-criteria. Sommige fondsenhuizen in de VS leggen daarom nu de nadruk op de financiële voordelen van beleggen met oog voor ESG, zoals risicomijding en langetermijnrendement, naast of in plaats van de ethische of maatschappelijke aspecten. Hierdoor kunnen fondshuizen alsnog kansen en risico’s van ESG blijven meenemen in hun analyses.

En dan de herverkiezing van Donald Trump als volgende president van de Verenigde Staten. Nu Trump heeft gewonnen, kan het speelveld van ESG-beleggen geraakt worden en dat zorgt voor vragen onder ESG-beleggers.

Het aanstaande presidentschap van Trump roept zorgen op over de toekomst van duurzaamheidsdoelen waar de VS naar streeft. Bijvoorbeeld over de doelen die onder de regering-Biden zijn gesteld die grotendeels gefinancierd zijn door de Inflation Reduction Act (IRA). Deze klimaatwet is goed voor circa USD 370 miljard aan investeringen in schone energieprojecten, stimulans voor bedrijven die zich richten op groene technologieën en op belastingvoordelen voor particulieren die investeren in groene oplossingen.

Deze nieuwe termijn van Trump kan leiden tot het terugdraaien van deze duurzaamheidsmaatregelen. Trump heeft immers eerder de impact van klimaatverandering weggewuifd en regelgeving teruggedraaid, zoals het opzeggen van het Klimaatakkoord van Parijs. Zijn focus op betaalbare energie roept angst op voor een herhaling van deze beleidsmaatregelen. Ook is het niet ondenkbaar dat initiatieven om CO2-uitstoot te reduceren wordt teruggedraaid. Denk bijvoorbeeld aan de door Biden ingevoerde regel dat in 2030 de helft van de verkochte auto’s elektrisch moet zijn.

Zo zal de herverkiezing van Donald Trump impact hebben op energiebedrijven, zowel die in hernieuwbare als fossiele energie. Trumps citaat 'Drill, baby, drill' laat weinig aan de verbeelding over: de winning van fossiele brandstoffen zal worden ondersteund door de nieuwe regering.

De verwachtingen voor de sector fossiele energie zijn daarom hoog, al heeft de sector in de eerste week na de verkiezingsuitslag slechts licht beter gepresteerd dan de brede Amerikaanse markt. Toen Trump in 2016 werd verkozen tot president en de energieretoriek vergelijkbaar was, zagen we tot eind 2016 enige outperformance van de energiesector in de VS en Europa. Verlengen we het tijdsbestek echter met ruim een half jaar, tot eind juli 2017, dan blijkt fossiele energie zelfs de slechtst presterende sector sinds Trumps verkiezing.

Wij verwachten dat ook nu een outperformance van fossiele energie niet vanzelfsprekend is. Zo spelen er meer relevante factoren een belangrijke rol in de ontwikkeling van de sector, zoals vraag en aanbod, de situatie in het Midden-Oosten en macro-economische vooruitzichten. Voor hernieuwbare energie is het sentiment echter zwak sinds 5 november. Investeringen in de energietransitie zullen waarschijnlijk dalen. Zoals eerder vermeld, zal de verkiezing van Trump gevolgen hebben voor de duurzaamheidsagenda van de VS.

Het valt echter nog te bezien hoe verstandig het is voor Trump om de plannen aan te passen. Onder de Inflation Reduction Act hebben inmiddels aanzienlijke investeringen plaatsgevonden in zonne- en windenergie, de productie van elektrische auto’s en batterijen, waterstof en benodigde infrastructuur voor opslag en distributie. En daarnaast ook in recycle-capaciteit en de delving van zeldzame grondstoffen. Onder ander met als doel om te kunnen concurreren met China en de EU. Deze investeringen zorgen bovendien voor werkgelegenheid, ook in Republikeinse staten zoals Texas. De belangen van de kiezers kunnen Trump er daarom toe zetten om duurzame energie te blijven ondersteunen.

De VS speelt daarnaast wereldwijd een cruciale rol in internationale klimaatverdragen en samenwerkingen. De noodzaak voor duurzaamheid is groot, gezien het inmiddels groeiende aantal klimaatrampen elk jaar en de (financiële) gevolgen daarvan wereldwijd. Als Trump minder inzet op duurzaamheid, kan de VS zijn concurrentievoordeel verliezen aan landen die wel blijven investeren in technologische innovatie op het gebied van duurzaamheid, zoals China.

De herverkiezing van Trump kan, kortom, aanzienlijke gevolgen hebben voor eerder gestelde duurzaamheidsdoelen in de VS. Maar tot op zekere hoogte. Daarnaast is het goed te weten dat veel Amerikaanse staten en bedrijven ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen hebben, die los staan van nationaal beleid. Amerikaanse bedrijven opereren immers wereldwijd en hebben niet alleen aandeelhouders in de VS. Daarnaast heeft de VS, onder invloed van de IRA zwaar geïnvesteerd in schone energieprojecten om te kunnen concurreren met China en de EU. Deze investeringen zorgden in de afgelopen jaren voor werkgelegenheid en economische groei. De concurrentiepositie van de VS wereldwijd en de binnenlandse belangen van zijn kiezers kunnen Trump ertoe bewegen om duurzame energie te blijven ondersteunen.

Vertalen we de verkiezing van Trump naar beleggen, dan is en blijft het aloude adagio van spreiding onverminderd belangrijk. En daar is binnen het ESG-universum voldoende ruimte voor. Door te spreiden is het beleggingsresultaat minder afhankelijk van één bedrijf, sector, regio of type belegging. ESG-beleggen heeft bovendien extra oog voor risico’s op het gebied van milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur en kan bijdragen aan een duurzamere wereld. Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven die innovatief zijn, vooroplopen op duurzame ontwikkelingen en inspelen op veranderende wet- en regelgeving beter voorbereid zijn op de toekomst en daarmee een grotere kans hebben op een beter resultaat.

Judith Sanders
Duurzaam Beleggingsstrateeg